Baas rejiminin eğitim sistemi yıkılıyor
 
Civîn Girbawi-Evîn Nejdet/JINHA
 
QAMIŞLO - Baas rejiminin tek tip ve baskıcı eğitim sistemine karşı Rojava'da demokratik bir eğitim sistemi yaratılıyor. Yeni eğitim-öğretim yılının başlayacağı 16 Eylül'de Rojavalı binlerce öğrenci demokratik eğitim sistemi ile tanışacak. 
 
Suriye'de Baas rejiminin uygulamalarına bakıldığında Türkiye ile büyük benzerliklerin olduğu görülebiliyor. Arap, Kürt, Süryani, Türkmen, Êzidî başta olmak üzere birçok halkın yaşadığı Suriye'de de 'tek dil, tek bayrak, tek ulus' zihniyeti dayatılıyor. Yıllarca bu zihniyete direnen Kürtler ise tıpkı Türkiye'deki gibi ağır işkencelerden geçirildi, katledildi, imha ve inkar politikalarıyla sindirilmek istendi. DAİŞ'in Rojava'ya saldırısıyla birlikte özgürleştirilen Rojava'da şimdi halklar yeni yaşam inşasıyla birlikte kendi anadillerinde eğitim görüyor. Bizlerde hem Baas rejiminin eğitim sistemini hem de Rojava'nın yeni yaşamında halklar tarafından hayata geçirilen demokratik eğitim sistemini karşılaştırdık. 
 
Baas rejimi okullarında eleştirmek yasak!
 
Baas rejiminde Kürtler ve diğer halklar Arapça yazıp Arapça konuşuyor. Rejim için önemli olan toplumun onu her şeyiyle kabul etmesi. Bunu başarmaları için ise tek ihtiyaç toplumun dini inançlarını kullanmak… Eğitim sisteminde çocuklara uygulamalı olarak şiddet öğretiliyor, öğretmen ve öğrenci arasında ise katı ve soğuk bir ilişki tarzı mevcut. Öğretmenin dediği herşey kabul edilmek zorunda. Eleştirmek ve kabul etmemek söz konusu dahi değil. Uzun bir zamandan sonra Baas rejiminin okullarında askeri bir sistem de hakim oldu. Çocuklar asker gibi görülüp askeri bir sistemle eğitildi. 
 
Öğrenciler tek-tip kıyafet giymek zorunda
 
2000'li yıllarda bazı reformlar ve bazı değişiklikler yapılsa da içeriği aynı kaldı. Rejim okullarında öğrencilere tek-tip kıyafetler giydirildi. Bunun yanı sıra öğrenciler rejiminin flarını da takmak zorunda kaldı. Öğrenciler bu fları takmadan  okula giremezdi. Her öğrenci doğal olarak rejimin partisine üye olarak görülüyordu. Okulların kapandığı yaz aylarında bile öğrenciler rejimin askeri  ve siyasi eğitimine götürülüyordu. Bu öğrenciler özel bir kart alıyorlardı. Ve bu eğitim sınavında  her zaman yüksek puanlar veriliyordu. 
 
Kız ve erkek öğrencilere ayrı odalarda eğitim 
 
Baas rejiminin sistemi toplumsal cinsiyeti çok kısaltarak veriyordu. Bu da daha önce yapılmş programlarda ve kitaplarda geçenlerle aktarılarak  yetiniliyordu. Toplumsal cinsiyet dersinin eğitim mantığı kadınların rolleri 'anne', 'ev hanımı' ve 'iyi eş' olarak veriliyordu. Erkeğin de rolleri 'evin reisi' olarak veriliyordu. Aynı zamanda kız öğrenciler ve erkek öğrenciler ayrı odalarda eğitim veriliyordu. Bunu yaparak da kız öğrencilere 'kadınlık' öğretiliyordu. Bu eğitim sistemiyle birlikte kız öğrenciler başörtü takmaya ve uzun kapalı elbiseler giymeye başladı. Kız öğrencileri rejimin eğitimiyle birlikte ilk olarak örtünürken, zamanla dikiş-nakış dersleri, yemek nasıl yapılır, kıyafet nasıl yıkanır, çocuklar nasıl beslenir eğitimleriyle çocuk yaşta evliliğe hazırlandı. Erkek öğrencilere ise bilgisayar ve spor dersleri verildi. Rejimin eğitim sistemi nedeniyle düşük puan alan çok sayıda çocuğun intihara sürüklendiği görüldü. Baas rejiminin eğitimin sisteminde ezbere dayalı ve sorgulamayan nesiller yetiştirildi. 
 
Baas rejiminin eğitimin sisteminin ardından şimdi de devrimin yaşandığı Rojava'daki demokratik eğitim sistemine bakalım.
 
Halklar kendi anadillerinde eğitim görüyor
 
DAİŞ'in saldırıları ardından özgürleştirilen Rojava'da halklar (Kürt, Süryani, Aşuri, Türkmen vb.) kendi anadillerinde eğitim görüyor. Rojava'nın eğitim müfredatına bakıldığında ise çok zengin bir içeriğe sahip. Rojava'da eğitim cinsiyet eşitliğine dayanıyor. Eğitimcilerin yüzde 80'ni kadın öğretmenlerden oluşuyor. Her kadın eğitimci büyük bir aşk ve sevgiyle eğitim çalışmalarına başlıyor. Kadın öğretmenler yaz tatilinde bağımsız ve özgün eğitimden geçiyorlar. Öğretmenlerin tümü toplumsal cinsiyet eğitimi görüyor. 
 
Farklı halkların dil ve kültürleri de öğretilecek
 
Diyebiliriz ki, dünyanın genelinde okullarda dersler belli kalıplar üzerinde veriliyor. Rojava'nın eğitim sistemiyle birlikte ise toplumsal olarak zihniyet değişimi yaşanacak. 
Okullarda jineoloji, bilim, ekoloji, ekonomi, komünal yaşam, kültür, ahlak, politika, edebiyat, dil, müzik, resim, folklor, spor, matematik gibi konularında dersler görülecek. Öğrenciler kendi anadillerinin yanı sıra diğer halkların dillerini ve kültürlerini de öğrenecek. 
 
Okullarda hiyerarşik sistem olmayacak. Öğretmen ve öğrenci arasında doğal bir ilişki olacak. Öğrencilere karşı katı bir yaklaşım ve şiddet reddedilecek. Aileler de öğretmenler kadar çocuklarından sorumlu olacak. Aileler, eğitim kurumlarına başvurduklarında dersler ve öğretmenlerle ilgili öneriler ve değerlendirmede bulunabilirler. Anlaşıldığı üzere Rojava Kürdistanı'nda eğitim sistemi gelecek açısından umut vaaddediyor. Burada aydınlık bir nesil yetişecek. 
 
Rojava'da 2016-2017 eğitim-öğretim yılında görülecek dersler ise şöyle: 
 
İlköğretim dersleri: 4.5. ve 6. sınıflar Kürtçe, Arapça, İngilizce, Matematik, Resim, Spor, Bilim, Müzik, ve toplumsal bilim dersleri verilecek.
 
Ortaokul dersleri: Kültür-Ahlak, Ekoloji,Coğrafya, Dil-Edebiyat-Kürdistan Tarihi Bölge ve Dünya Jineoloji, Matematik, Bilim,Bölge halkların dilleri, Yabancı Diller, Sanat (Müzik, Resim,Folklor, Tiyatro,) ve Spor dersleri verilecek.
 
Sözel ve sayısal okullarında görülecek dersler: Kürtçenin Lehçeleri, Dil-Edebiyat, Şehrin yabancı dilleri, Kültür-Ahlak, Politika, İnançların Tarihi, Jineoloji, Felsefe, Kürdistan Tarihi, Meşru Savunma, Bölge Tarihi ve Dünya Coğrafya, Sosyoloji, Psikoloji, Ekoloji, Ekonomi, (Kominal ekonomi ve kültür) Kimya, Fizik, Biyoloji, Matematik, Spor,Sanat, Folklor, Resim, Tiyatro ve el Sanatı.
 
Yarın: Kadın öğretmenler Rojava'nın eğitim sistemini anlattı
 
(mg)