İş yaşamı, sosyal yaşam ve sağlık alanına kadınlar öncülük ediyor
 
JINHA
 
CİZÎRÊ - Devrimle birlikte Rojava'nın yeni yaşam inşasında yer alan kadınlar, Sağlık Konseyi, Kadın Konseyi ile İş ve Sosyal İşler Yürütmesi'ni oluşturarak kadınların yaşadığı tüm sorunlara karşı çözüm gücü oluyor. Çalışmalarında yer alan kadınlar, devrimin öncülüğünü kadınların yaptığını belirterek, bu çalışmaların tüm hızıyla devam edeceğini söyledi. 
 
Rojava devriminin başlamasıyla birlikte Sağlık Konseyi ve İş ve Sosyal İşler Yürütmesi oluşturuldu. Sağlık Konseyi Üyesi Miha Umut ve İş Sosyal İşler Yürütme Kurulu Üyesi Newroz Seroxan çalışmalarını anlattı. Miha Umut, demokratik özerkliğin ilanıyla birlikte Sağlık Bakanlığı'na ihtiyaç duyulduğunu ancak başlangıç aşamasında belli zorluklar yaşadıklarını belirtti. Tüm zorluklara rağmen sağlıkla ilgili çalışmalar yürüttüklerini belirten Miha, kentlerde sağlık merkezleri açtıklarını kaydetti. Sağlığın önemli bir alan olduğunu dile getiren Miha, "Her katliamda kadın ve çocuklar hedef alındı. Bunun içinde sağlık merkezlerine ihtiyaç duyuluyordu. Bizde öncelikle bu merkezleri oluşturduk. Bunun yanı sıra kadın sağlığından çocuk sağlığına kadar sorumluluğumuzu yerine getirme çabası içerisine girdik" dedi. 
 
'Kadınlar sağlık konusunda bilinçlendirilmeli'
 
Aynı zamanda birçok kentte hastane ve sağlık merkezlerine gelemeyen ve bilgisi olmayanlar için köyleri ve kentleri dolaştıklarını ifade eden Miha, "Köylerde ve kentlerde hem halka sağlık konusunda bilgiler verdik hem de ihtiyaçlarını dinledik. Özellikle kadınların sağlık konusunda bilinçlendirilmesi gerekiyor. Bu konuda kadınların da duyarlı olması şart. Devrimle birlikte başlattığımız çalışmalarımızı aralıksız sürdürüyoruz ve önümüzdeki günlerde daha da geliştireceğiz" diye belirtti.  
 
'Kadın savunma evleri açtık'
 
Kadın Konseyi Üyesi Emine Ömer de Rojava direnişinde yaşamını yitirenleri anarak konuşmasına başladı. Rojava devriminin kadın devrimi olduğunu belirten Emine, "Çünkü devrim süreci boyunca kadınlar her alanda devrimin sorumluluğunu alarak devrime güç kattı. Devrimle birlikte oluşan Kadın Konseyi kadının geleneksel duruşuna karşı bir mücadele başlattı. Kadın Konseyi olarak toplumda yaşayan kadınların sorunlarına cevap olmaya çalıştık. Konsey ile birlikte kadın savunma evleri açıldı ve bu savunma evleriyle sürekli irtibat halindeyiz" dedi. 
 
'Eril zihniyetin bize dayattıklarını asla kabul etmedik'
 
Projelerinden söz eden Emine, kadın ekonomisi, kadın sağlığı ve aynı zamanda çocuklar içinde evlerin açıldığını sözlerine ekledi. Kimsesiz ve engelli çocuklar için de projelerinin olduğunu kaydeden Emine, "Başlangıç aşamasında eril zihniyetin bize dayattıkları oluyordu. Eril zihniyeti kabul etmedik bu nedenle rahatsız oluyorlardı. Birçok çalışmamıza engel oldular ancak biz ısrarcı olduk ve asla bu yaklaşımları kabul etmedik. Kadınların yaşadığı sorunları birebir çözdük. Kadına dayalı birçok projeler geliştirdik. Örneğin çocuk yaşta zorla evlendirilmeleri engelledik, oluşturulan komünlerin eğitim alacakları şartları oluşturduk. Bizler çalışmalarımızı tüm hızıyla sürdüreceğiz ve bunun için tüm kadınlar birlik içerisinde olmalı" diye konuştu. 
 
İş ve Sosyal İşler Yürütmesi kadınların yaşamını değiştiriyor 
 
Rojava devriminde sosyal yayaş ve iş hayatının geliştirilmesinde de kadınların önemli bir rolü bulunuyor. Bu konuda oluşturulan İş Sosyal İşler Yürütme Kurulu'nda yer alan kadınlardan Newroz Seroxan, çalışmalarını anlattı. Projeler geliştirerek kadınlara yönelik meslek eğitimler verdiklerini aktaran Newroz, "Genel bir çalışma olmasına rağmen kadınlara yer vererek öncelik tanıdık tüm çalışmalarımızda  verdik. Bu çalışmanın içersinde de yüzde altmışı kadınlar yer alıyor. Projelerimiz arasında çalışan kadınların sendikasını oluşturacağız. Şu an fikir düzeyinde. Ayrıca kadın konseyiyle ilişkilerimiz var, görüş alışverişi içersindeyiz. Demokratik özerklik sistemi kurulduktan sonra eş başkanlık sitemi her yerde oturdu. Yani eş başkanlık sistemiyle kadınlar her yerde yer almaya başladılar. bizde önceliği kadınlara veriyoruz, bir yerde bir çalışma yapılacaksa kadınları öneriyoruz" dedi. 
 
Emeğe göre fon veriliyor 
 
19 Temmuz devriminin ardından kadınların her alanda aktif katılımının gözlendiğini kaydeden Newroz çalışmalarını şöyle anlattı: "19 Temmuz devriminden sonra bugün her yerde kadınları çalışmalar içersinde aktif bir şekilde görüyoruz. Kadınlar savaşıp silah taşımayı başarıyorsa demek ki her işide yapabilir, böyle bir yaklaşım gelişti toplum içersinde. Mesela sürücü kursları var kadınlar bu kursalara da giderek araba kullanmasını öğrendiler. Ayrıca kadınlara özel sürücü kursları açmayı  düşünüyorlar. Kadınların meslek edinebilmesi için belli politikalarımız var. fakat şu anda meslek öğrenmek isin somut kurslarımız yok, kim çalışmalara katılmak istiyorsa onları alıyoruz çalışma içersinde tecrübe ediniyorlar. Gerekli hallerde ise eğitimler veriliyor. Yani diyelim biri çalışmak istiyor onu bir kursa tabi tutalım ve daha sonra başarılı olursa o çalışmalara dahil edelim şeklinde bir yaklaşımımız, sistemimiz yok. Çalışmak isteyenler gerekli görülürse akademilerde eğitim görüyorlar. İşin özünde kurs görmüşmü görmemişmi, diploması varmı bu yönlü bir yaklaşımımız olmuyor. Yine okuyanlar ya da teorik anlamda öğreniyorlar sonuçta onlarda pratik sahaya gelip orada tecrübe ediniyorlar. Rojava'da sistem olarak yaklaşımımız şöyle daha çok pratikte öğrenmelerine yardımcı olmak ve onları belli düzeyde eğitmektir. Devrimden sona kadınlar eşit düzeyde çalışmaya başldılar. Birde emeğe göre fon ödeniyor. Kadına az ya da erkeğe daha fazla verilmiyor. Herkesin yaptığı sarf ettiği emeğe göre fon ya da maaş veriliyor."
 
'Hayaller burada gerçek oluyor' 
 
Yasal düzenlemelerede vurgu yapan Newroz, bu konuda yapılan çalışmaları şöyle sıraladı: "Kadınların çalıştıkları alanlarda yasal olarak düzenlemeler yaptık. Kadınların çalıştığı yerlerde mümkünse kreşlerin açılması, kadının çalışma saatleri içersinde günde iki kez olmak üzere birer saatlik çocuğunu emzirme ve benzeri ihtiyaçlarını karışılama temelinde bir düzenleme var. ayrıca kadınlara 3 aylık doğum izini var. diğer sistemler gibi değil, kadın kaç doğum yaparsa buna bir sınırlandırma yok çalışma izini veriliyor. Ayrıca kadına pozitif ayrıcalıkta tanıyoruz. Çalışma yasalarında bunları düzenledi. Ailelerde genelde çocuğun büyütülmesi ve masrafları erkeklere aittir fakat biz bunu kabul etmedik bu konuda kadınlarda bu hakka sahiptir yani çocuğun yetiştirilmesinde aynı masrafı yapabilir. Çalışma sahalarında eğer bir anket yapılırsa kadınların sayı olarak daha fazla çalıştığını görebilirler. Birde mülteci kamplarımı var Roj ve Newroz kampları. Newroz ve Roj kamplarında bir  dikiş atölye ve kadın evleri açtık. Ayrıca bu kapmlarda kadınların sayısı, yaşları ve ihtiyaçları olmak üzere bunlar tespit edildi ve ilgili kurumlara iletildi. Ayrıca sorun yaşayan kadınlar, şiddet gören kadınlar vb. Sorunlara kadın konseyi ve yekitiya star bakıyor biz bu sorunlarla çok fazla ilgilenemedik fakat önümüzdeki dönemde bunlarla daha fazla ilgilenmeyi esas alacağız. Kadın çalışmalarında kadınlara yönelik bir çok projeler var bizde iş ve sosyal işler yürütmesi olarak bunlara destek sunacağız. Dünyada en özgür en demokratik toplum, ülke burasıdır, demokrasiyi isteyen özgürlüpü isteyenherkesi buraya davet ediyorum. Gelip burada hayallerini gerçekleştirebilirler burada kendilerini ifade edebilirler." 
 
 
(ekip/mg/fk)