25 Kasım: Kıtaların kadın gündemi... (2)
Dosya Haber
JINHA
HABER MERKEZİ - Geçtiğimiz yıl içinde dünyanın bütün kıtalarında kadınlar örgütlenerek öz savunma ilkelerine sarılarak hayatlarına sahip çıktı. Arjantin'de kadın katliamlarına karşı sokağa dökülen 200 bin kişiden Afganistan'da Ferhunde'yi özgürleştiren mücadeleci kadınlara kadar, kadınlar erkek terörüne karşı haykırıyor.
Son bir sene içerisinde kadına yönelik şiddete karşı mücadelede kadınlar dünyanın dört bir yanında eylemler gerçekleştirirken kadınların ortak gündemi öz savunma oldu. Dört senede bir gerçekleştirilen Dünya Kadın Yürüyüşü (DKY) bu sene ki eylem başlangıcını Mardin'e bağlı Nusaybin ilçesi olarak belirledi. DKY, bu seneki yürüyüşünü sınırın diğer tarafında bulunan Rojava'da IŞİD barbar ve tecavüzcü çetesine karşı tarihi direniş gösteren kadın öz savunma birliği YPJ'ye adadı. Nusaybin'de dünyanın birçok yerinden gelen yüzlerce kadın, YPJ'yi ve tarihi direnişini selamladı. DKY, Türkiye'den sonraki ülkelerde gerçekleştirdiği yürüyüşünde ise kadınlara YPJ'yi ve öz savunmayı anlattı. Dünyanın diğer ülkelerinde de kadına yönelik şiddet ve öz savunma tüm kadınların gündemindeydi. Aşağıda kıtalar halinde kadınların bir senelik gündemlerinden derlediklerimiz yer almakta.
ASYA
Çinli Feministler, Ferhunde, Gulabi Çetesi ve Lucknow Kızıl tugayı
Çin'de ülkenin önde gelen feministlerinden 5 kadın, tacize karşı 8 Mart eylemi hazırladıkları gerekçesiyle tutuklandı ve 37 gün tutuklu kaldı. Dünya kadınlarının itiraz etmesi ve durum karşısında eylem ve etkinliklerde bulunmasının ardından kadınlar serbest bırakıldı. Çin'de kadın hakları savunucuları için sıkı bir dava devam ediyor.
Hindistan'da öz savunma ilkelerini hayata geçiren Gulabi Çetesi ve Lucknow Kızıl Tugayı isimli kadın öz savunma grupları, binlerce kadın ve kız çocuğuna öz savunma eğitimi gibi girişimlerle kadınları örgütledi.
Afganistan'da ise bir grup erkek tarafından linç edilerek katledilen Ferhunde Malikzade, kadınların direniş sembolü oldu. Ferhunde davasında zanlılar serbest bırakılırken, kadınlar sokak tiyatrosundan kız bebeklerine verilen isimlere kadar Ferhunde'yi ölümsüzleştirdi.
Kürdistan'da ise kadınlar, kendileri ve topraklarını IŞİD çetelerinin saldırılarından korumak için silahlanmaya devam ederek dünya kadınlara ilham kaynağı oldu.
AFRİKA
Boko Haram kız çocuklarını alıkoydu kadınlar her gün eylemde
Nijerya'da Chibok kentinde Boko Haram tarafından alıkonulan279 kız öğrencinin bulunmasını talep eden "BringBackOurGirls" (Kızlarımızı Geri Getir) sloganıyla mücadele eden kadınlar, 14 Nisan 2014'ten beri her gün Abuja kentinde bir araya gelmeye devam ediyor. Hiç bir devletin yeterince müdahale etmediği Afrika'da ki Boko Haram'a karşı halk mücadelesi, kadınların öncülüğünde yürütülüyor.
Kız çocukların zorla evlendirilmesine karşı mücadelede Malawi'de çocuk yaşta evlilik yasaklanması önemli bir başarı oldu. Orta Afrika Cumhuriyeti'nde BM barış gücü askerlerin çocuklara cinsel istismarda bulunması skandal yaratırken, Güney Sudan'da da 2013'ten beri devam eden savaşta kadın ve kız çocuklarına karşı yaygın cinsel saldırılar belgelendi.
KUZEY AMERİKA
Kadın katliamları her yerde
Birçok kenti adeta çetelerin yönettiği Orta Amerika'da, bölge devletler kadın katliamına izin verdi. Honduras'ta kadın hakları savunucusu Gladys Lanza tutuklandı. Meksika'da ise öz savunma lideri Nestora Salgado hala tutukluyken tecavüzcüsünü öldüren Yakiri Rubio Aupart'ın serbest bırakılması öz savunma hakkı için büyük bir başarı oldu. ABD'de siyahi kadın hareketi, gözaltında şüpheli bir şekilde hayatını kaybeden Sandra Bland gibi siyahi kadınlara karşı polis şiddetine karşı protestolar düzenledi. Kanada'da bin 200 katledilen ya da kayıp olan yerli kadının akıbetinin devlet tarafından soruşturulmaması BM tarafından kadın hakları ihlali olarak eleştirilirken, yeni hükümet soruşturma başlatmaya söz verdi.
GÜNEY AMERİKA
Kürtajın yasallaştırılması için kadınlar eylemdeydi
Arjantin'de14 yaşındaki Chiara Paez, hamile olduğunu öğrenen erkek arkadaşı tarafından katledildi. Ardından 3 Haziran'da #NiUnaMenos yürüyüşüne katılan 200 bin kişi, kadın katliamlarına karşı seslerini yükseltti. Kürtajın yasak olduğu Peru'da 13 yaşındaki bir kız çocuğu tecavüze uğradı, hamile kaldı ve çocuğun doğurmasına zorlandı. Kürtaj hakkı için mücadele eden kadınlar Lima'da yürüyüşe müdahale eden polisle çatıştı. Peru Meclisi kürtajın yasallaşmasına izin vermezken, Şili ve Bolivya başta olmak üzere kürtajın yasak olduğu birçok Güney Amerikalı ülkede kadınlar kürtaj hakkını gündeme getirdi.
AVRUPA
Kadın genel grevi on binlerce kadınla gerçekleşti
DKY, Kürdistan ve Türkiye'den sonra, beşinci uluslararası eylemi için Avrupa ülkelerinden seyahat ederek yerel kadın mücadelelerine destek verdi. Eylemi Mardin Nusaybin'de başlatan DKY, Portekiz'de sonuçlandırdı. DKY'ye bağlı olan Avrupa Feminist Karavanı, Yunanistan, Balkan ülkeleri, Avusturya, İtalya, İspanya gibi birçok ülkeye gitti.
Avrupa'da parlamenter mücadelesine yeni gelişme olan kadın ve feminist partileri, Norveç'e de Feminist İnisiyatif partisinin kuruluşuyla yayıldı. Barselona'da kadınların grev ve eylemleri örgütleyen Vaga de Totes, on binlerce kadının katıldığı kadın genel grevleriyle kadının emek sömürüsünü hedef aldı. Avrupa Birliği'nin mültecilere karşı tavrından en çok acı çeken kadın ve çocuklar, kamplar ve yollarda insan ticareti ve cinsel şiddete maruz kaldı. Uluslararası Göç Örgütü'ne göre, 2015 yılında 1,5 milyon mültecinin Avrupa'ya geleceği tahmin ediliyor.
AVUSTRALYA
Göçmen tutuklama kampında tecavüze her yerde protesto
Kadınlar için ekonomik eşitsizliğe karşı çıkan Avustralyalı kadınlar, kadın pedine uygulanan yüksek vergileri protesto etti ve vergileri kaldırdı. Avustralya tarafından ülkeye girmesine izin verilmeyen mülteci kadınların Nauru Cumhuriyeti'nde kurulan göçmen tutuklama kampında tecavüz edilmesi Avustralyalı kadınların gündemine gelirken, birçok yerde protesto yapıldı.
(cm/dk)