'Bir savaştan kaçıp geldik, burada da yaşam savaşı veriyoruz'
 
Handan Tufan/ JINHA
 
RIHA - Suriyeli sığınmacılara vatandaşlık tartışmaları devam ederken, savaş nedeniyle göç etmek zorunda kalan kadınlar, nasıl bir yaşam savaşı verdiklerini anlatarak, "Vatandaşlık değil savaşın bitmesini ve topraklarımıza dönmeyi istiyoruz" diyor. 3 yıl önce Deyr Zor'dan göç eden Şeyma Velidxayır, "Burada yaşam çok zor. Oradan bir savaştan kaçıp geldik, burada da yaşam savaşı veriyoruz" diyor. 
 
Suriye'de devam eden iç savaş nedeniyle 2 milyon 749 bin 140 Suriyeli sığınmacı Türkiye'de yaşam savaşı veriyor. Suriyelilerin 270 bin 380'i barınma merkezlerinde kalırken, 2 milyon 478 bin 760 Suriyeli ise barınma merkezleri dışında yaşıyor. Ayrıca Türkiye'deki Suriyeli sığınmacıların 1 milyon 462 bin 761'i erkek, 1 milyon 286 bin 379'u kadın. Erkeklerden 708 bin 903'ü, kadınlardan ise 645 bin 598'i 19 yaşından küçük.
 
'Tekrar hayal kurabilmek...'
 
En fazla Suriyeli sığınmacı Suriye ile sınırı bulunan illerde yaşıyor. Rakamlara göre 401 bin 68 Suriyeli sığınmacının yaşadığı Urfa'yı, 394 bin 556 kişiyle İstanbul takip ediyor. Suriye ile sınırı bulunan illerden Hatay'da 386 bin 77,  Antep'te 325 bin 140, Kilis'te 129 bin 211, Mardin'de 97 bin 759, Şırnak'ta ise 14 bin 839 Suriyeli sığınmacı yaşıyor. Yani rakamların en yüksek olduğu şehir Urfa. 
 
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Suriyeli sığınmacılara vatandaşlık verileceğini açıklarken, yıllardır Türkiye'de yaşayan Suriyelilerin anlatımları bugüne kadar nasıl yaşadıklarını da gösteriyor. Urfa'nın hemen hemen her sokağında rastlanan sığınmacı kadınlar, bilmedikleri bir dil, bilmedikleri bir kültür ile yaşamak zorunda kalıyor. Hayatları paramparça olan kadınları, sadece anıları bir bütün halinde ayakta tutuyor. Suriye'den Urfa'ya göç eden 4 kadının hikayesi de yaşananların örnekleri. 
 
'Biz vatandaşlık değil savaşın bitmesini istiyoruz' 
 
Kadınlar göç hikayelerinden, vatandaşlık tartışmalarına kadar tüm süreçleri yorumlarken, konuşmanın belki de en trajik olanı hepsinin gözlerimizin içine bakarak, "Orada yaşamımız çok iyiydi. Vatanımızı boşuna bırakmadık. Bizi burada sevmiyorlar, istemiyorlar. Biz de zaten vatandaşlık istemiyoruz. Sadece savaşın bitmesini istiyoruz" sözleri oldu. 
 
'Savaş her şeyi götürdü'
 
3 yıl önce saldırılar nedeniyle Suriye'nin Deyr Zor kentinden göç etmek zorunda kuaför Şeyma Velidxayır, akranı diğer kadınlar gibi hikayesine önce Suriye'deki yaşamını hatırlatarak başlıyor. 29 yaşındaki Şeyma evli ve 3 çocuk annesi. Arap bir kadın olan Şeyma, Deyr Zor'da yaşamlarının iyi olduğunu, ancak savaşın başlamasıyla birlikte her şeyin kötüye gittiğini ifade ediyor. 
 
'Geriye sadece korku kaldı'
 
Anlatırken yer yer boğazı düğümlenen Şeyma, "Savaşla birlikte her şey değişti ve zorlaştı. Her gün bir yakınımızı kaybediyorduk. Artık ölümü bekliyorduk. Bu nedenle daha güvenli bir yere gitmek için karar aldık. Ya ölecektik ya da gidecektik... Çünkü artık kaldığımız yer de güvenli değildi. Psikolojimiz alt üst oldu. Geriye sadece korku kaldı. Yola çıktık, sınıra geldiğimizde kaçakçılarla karşılaştık. Bizi Türkiye'ye getirmek için çok paramızı aldılar. Türkiye'de gelirken bir miktar paramız vardı. Paramızı tükettik" diyor. 
 
'Keşke işimin karşılığı alabilseydim'
 
Deyr Zor'da kuaför dükkanı işlettiğini ve yaşamından memnun olduğunu ifade eden Şeyma şöyle devam ediyor: "Burada yaşam çok zor. Oradan bir savaştan kaçıp geldik, burada da yaşam savaşı veriyoruz. Oturduğumuz evin kirası 450 TL. Değeri o kadar olmamasına rağmen bizden bu kadar alıyorlar. Çocuklarıma bakabilmek için evimin bir odasını kuaför yaptım.  En fazla 20 lira alabiliyorum. Diğer dükkanlara göre çok az alıyorum. Kimse yardımcı olmuyor. Keşke işimin karşılığı alabilseydim. Buradaki salonların yaptığı işi ben de yapıyorum. Onlar 100 lira alıyor da ben 20 alıyorum. O 20 lirayı bile çok görüyorlar. Eşime de kimse iş vermiyor." 
 
'Güzel günler istiyorum'
 
Tek dileğinin kendi topraklarına geri dönmek olduğunu vurgulayan Şeyma, "Ben vatanıma dönmek istiyorum ama eski haline. Döndükten sonra çocuklarımın da okumasını istiyorum. Büyük bir salon işletiyordum. Eski yaşamıma dönmek istiyorum. Güzel günler istiyorum" diyerek vatandaşlık tartışmalarına dair de şunları kaydetti: "2 ülkenin vatandaşı olmak isterim. Suriye'yi asla unutmam. Ama burada iyi yaşamak için istiyorum. Aslında kendim için değil çocuklarım okusun diye vatandaşlık istiyorum."
 
Yarın: Hacire Şexo: Biz zaten burada kalmak istemiyoruz...
 
(gc)