Nurcan Yalçın/JINHA

AMED - Bahar aylarının vazgeçilmez bitkilerinden olan ve faydaları saymakla bitmeyen tolik (ebegümeci) Kürt kadınları tarafından yüz yılardır doğal tedavi yöntemi olarak kullanılıyor. Kadın hastalıklarına bire bir iyi geldiğini söyleyen Kürt kadınları, her bahar aylarında hem yemeğini yapıyor, hem kurutup 4 mevsim çayını içiyor.

Nisan ve Mayıs aylarında Kürdistan'ın bir çok bölgesinde doğal olarak yetişen, tolik kadınların doğal tedavi yöntemi. Diyarbakır'ın Lice ilçesinde bolca yetişen tolik, ilçedeki kadınların vazgeçilmez yemeklerinden biri. Faydaları saymakla bitmeyen tolikın çeşit çeşit yemeği de yapılıyor. Protein ve C-vitamini deposu olan tolikın hem yemeği yapılıyor hem de kurutularak çayı yapılıyor. Tolıkı pazarlardaki tezgahlarda kolaylıkla bulmak mümkün. Kadın hastalıklarına iyi geldiğini söyleyen kadınlar 4 mevsim tolik çayını içiyor.

Her derde deva

Kadınlar solunum yolları enfeksiyonlarına karşı yapraklarını kaynatarak içiyor. Koruyucu, yumuşatıcı, yaprakların lapası çıban ve yaraların ağrılarını azaltırken, kadınların doğum sancılarını da azalttığı söyleniyor. Tohumlarından kan pıhtılaştırıcı olarak yararlanılırken, yaprak ve çiçekleri cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılıyor. Kökleri toz edildikten sonra ağız yaralarını iyileştirici olarak da kullanılıyor. Sütle kaynatılınca da vücuttaki şişliklerin tedavisinde kullanılan tolikın yaprakları, yeni oluşan iltihaplı yaralar için haricen kullanılıyor, toprak üstü kısımları da ülsere iyi geliyor. Kadınlar yaprakları bir tülbentin içine koyarak yaraların üzerine bırakıyor. Solunum ve sindirim sistemleri tahrişleri ve iltihaplarına karşı da iyi bir koruyucu.

Doğal kaynak

Romatizma, göğüs ağrıları, nefes darlığı, idrar yolları iltihabı, karın şişliği, regl sancıları, verem, kanser, hemoroit, tansiyon, egzema, böbrek rahatsızlıkları, kas ağrısı gibi neredeyse tüm hastalıklara karşı antibiyotik özelliği taşıyan tolik, kalsiyum ve fosfor bakımından da bulunmaz bir doğal kaynak. Ağız ve diş temizliği için de gargara yapılarak kullanılan bitki, bademcik iltihaplanmasına ve sağlıksız diş etlerinin oluşumuna karşı koruyor.

(gc/fk)