Nişmiye Güler/JINHA

WAN - KJA ve DTK Ekonomi Komisyonları tarafından kurulan komünler de bir araya gelen kadınlar örgütlülüklerini büyütmeye devam ediyor. Kadınların evdeki emeklerini görünür kılmak için çalışma yürüttüklerini belirten KJA Van İl Genel Ekonomi Komisyonu sözcüsü Ayşe Minaz, "Biz burada demokratik ekonomiyi sağlamaya çalışıyoruz. Kapitalist sistem değil ortak yaşam diyoruz" dedi.

Kürdistan'da kadınlar "kadın komünleri" ile örgütlülüklerini büyütmeye devam ediyor. Oluşturdukları kominler ile kadın emeğini görünür kılan KJA ve DTK Ekonomi Komisyonları, kapitalist ekonomiyi ortadan kaldırıp komünal ekonomiyi yaygınlaştırmayı hedefliyor. Kürdistan'ın birçok il ve ilçesinde KJA ve DTK Ekonomi Komisyonları öncülüğünde açılan kadın kooperatifleri şimdilik komünal ekonomi için ilk adımı oluşturuyor. Çalışmaları ve hedefleri hakkında bilgi veren KJA Van Genel Ekonomi Komisyonu üyesi Necla Bakır, Kürdistan ve Türkiye'nin birçok bölgesinde çalışmalarını hızlandırdıklarını belirtti. Kadın komünleri modeli ile örgütlülüklerini daha da büyüttüklerini söyleyen Necla, kadın emeğini daha görünür kılmak için çalıştıklarını ifade etti. Kadının düşünülenin aksine aslında ekonomiden uzak olmadığının altını çizen Necla, "Kadın evde, çocuğundan tut evin bütün her işine koşuşturandır. Günümüz kapitalist toplumda üretkenliği hep bir kazanç boyutunda dillendirdiği için kadının sanki ekonomiden uzak olduğu anlaşılıyor. Ama kadın üretken olduğundan ekonomi de sürekli bir üretim olduğu için biz kadını hiçbir zaman ekonomiden çok uzak olarak görmüyoruz. Aksine kadın artı ekonomi diyoruz" şeklinde konuştu.

'Amacımız kadının evdeki emeğinin görünür olması'

Necla, kadının ürettiğinin piyasasını oluşturmak için de pazarlar kurduklarını söyleyerek, oluşturdukları pazarlar ve kadın eli ile üretilenleri, üretimin olmadığı bölgelere de ulaştırdıklarını belirtti. Necla sözlerine şöyle devam etti: "Kürdistan'da yedi tane kooperatifimizi kurduk. Her kooperatifimizde farklı farklı ürünleri üretiyoruz. İlk olarak Van'daki ürünlerimize 'EkoJin' adını verdik. Bu zamanla Adana ve Mersin'deki kooperatiflerimizde de kullanılmaya başlandı. Kooperatiflerimizin bünyesindeki imalathanelerimizde reçel, pasta, erişte, turşu ve ev yemeklerini sekiz ya da on kadın bir araya getirip sipariş üzerine üretimlerimizi yapıyoruz. Oluşturduğumuz bu model ile hem bir kazanç sağlıyor hem de emek dönüş olarak geri geliyor."

'Doğal beslenmek bir lüks olmamalıdır'

KJA Van İl Genel Ekonomi Komisyonu sözcüsü Ayşe Minaz da kadın ekonomisine bir çok şekilde renk katmak için çabaladıklarını ifade ederek, altı aydır çalışmalara başladıklarını ve ciddi bir yol kat ettiklerini söyledi. Bostaniçi Kadın Kooperatifi bünyesinde önce çilek üretimi ile çalışmalara başladıklarını dile getiren Ayşe, altı ay içinde üretim alanlarını geliştirip hamur imalathanesi kurduktan sonra pasta ve tatlı üretimine de geçtiklerini sözlerine ekledi. Ayşe, çalışan kadınların oldukça hijyenik çalıştıklarını da kaydederek, "Kadınlarımız kendi evlerinde nasılsa burada da öyle çalışıyor. Mevsimine göre üretim yapıyoruz. Hedefimiz insanlar için doğal beslenmek bir lüks olmamalıdır. Kadının saflığı, üretkenliği, temizliğini insanların sofrasına koymak istiyoruz. Amacımız herhangi bir katkı maddesi olmadan doğal yaşama insanları sunmak" diye belirtti.

'Demokratik ekonomi sağlamaya çalışıyoruz'

Gürpınar, Çaldıran ve Başkale'de giyim tekstili atölyeleri kurduklarını ve yakında hizmete açacakları bilgisini veren Ayşe, kadınların buralarda giyim ihtiyaçlarını karşılayabileceklerini söyledi. Yaptıkları çalışmalara kadınları katarken eril zihniyetin engeli ile karşılaştıklarını da ifade eden Ayşe, "Kadın evde erkeğin her türlü hizmetini yaparken en iyi eş olurken, iş toplumda bir şeyler yapmaya gelince sorun oluyor. Biz burada demokratik ekonomiyi sağlamaya çalışıyoruz. Sabah 8 akşam 5 çalışmıyoruz. Kadınlara aileleriyle birlikte vakit geçirebilecekleri zamana mani olmadan kadını çalışma hayatında da görünür kılmak için çalışıyoruz. Kapitalist sistem değil ortak yaşam diyoruz. Kadınlarımız burada kazandıklarını da gün sonunda ortak bir pay biçiminde bölüştürüyorlar" diye kaydetti.

(ry-db/dc/dk)