JINHA

AMED - Diyarbakır GÖÇ-DER Eşbaşkanı Fatma Esmer, mevsimlik işçilerin emek sömürüsünün azaltılması için köye dönüşleri desteklediklerini belirterek, "2013 Newroz'un da Sayın Abdullah Öcalan'ın başlattığı barış süreci ile beraber köye geri dönüşlerin alt yapı çalışmalarına başladık. Buna yönelik Piran'ın Xaçek ve Heridan köylerinde çalışımlarımız devam ediyor" dedi.

Köylerin boşaltılması ile bütün geçim araçları ellerinden alınan milyonlarca Kürt yurttaş için Türkiye'nin dört bir yanında mevsimlik tarım işçisi olarak çalışmaktan başka yol bırakılmadı. GÖÇ-DER, Türkiye'nin en ağır sömürü koşullarında çalışan işçilerin hem ekonomik sorunlarının önüne geçilmesi hem de mevsimlik tarım işçiliğinin bitirilmesi için köyle geri dönüş çalışmaları başlattı. Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Diyarbakır Göç Edenler Sosyal Yardımlaşma ve Kültür Derneği (GÖÇ-DER) Eş Başkanı Fatma Esmer, yurttaşların Kürdistan'dan batıya mevsimlik işçi olarak gitmelerinin iki nedeni olduğunu söyledi. Fatma, "Mevsimlik işçilerin çıkışı 1950'li yıllarda tarımda makineleşmenin artması ve 1990'lı yıllarda ise köylerin boşaltılarak zorunlu göçün dayatılmasına dayanıyor" dedi.

'Xaçek ve Heridan köylerine geri dönüş gerçekleşiyor'

Mevsimlik işçilerin sorunlarının çözümüne yönelik köylere dönüşleri desteklediklerini ifade eden Fatma, "2013 Newroz'un da Sayın Abdullah Öcalan'ın başlattığı barış süreci ile beraber köye geri dönüşlerin alt yapı çalışmalarına başladık. Konferans sürecimiz oldu komisyonlarımız oluştu bu komisyonlarımızdan biri de köye geri dönüşlerin alt yapı çalışmalarıydı" diye konuştu. Geri dönüşlerle ilgili iki köyde çalışmaların devam ettiğini söyleyen Fatma, "Bunlar Piran'ın Xaçek ve Heridan köyleri. Şuan bu çalışmalara ilişkin çalışmalarımız başlamış durumda çünkü mevsimlik tarım işçiliğinin en büyük çözüm yollarından biri köye geri dönüşlerdir" şeklinde konuştu.

'Köylerde komünal yaşamı esas alınacak'

Fatma, köylerin boşaltılması ile üretimde olan insanların üretimsiz alanlar geçişte zorlandığını belirterek, "Şehir merkezine gelişte yaşamlarını devam ettirecek bir kaynağın olmayışı sonucu üreticiler başka köylerde başka illerde fındık, pamuk işçiliği, narenciye işçiliği olarak akın etmek zorunda kalıyorlar" diye belirtti. Köye geri dönüşler kapsamında Xaçek ve Heridan köylerine yönelik çalışmalara değinen Fatma, "Köye dönüşlerimiz klasik bir dönüş olamayacak. Tamamen komünal yaşamı esas almaktayız. Bunu sadece biz GÖÇ-DER olarak talep etmiyoruz. Köylerine dönmek isteyen yurttaşların da kendi talepleridir. Buna ilişkin tamamen sosyal yaşamın olacağı. Köy evleri, halk evleri kültür okullarının oluşabileceği tarzda bir yaşam modeli düşünülüyor" dedi.

'Ortak üretim ve ortak yaşam çalışmaları devam ediyor'

Üretim koşullarının iyileştirilmesine dönük de çalışma yürüttüklerini ifade eden Fatma, "Üretimde de komünal yaşam esas alınıyor. Buna yönelik üretim koşullarının olgunlaştırılması ve ortak üretim

alanlarının ve ortak yaşam alanlarının oluşturulmasına dönük çalışmalarımız da devam etmektedir" diye kaydetti. Şu ana kadar geri dönüşler için Piran'ın Pirajman,Kulp'un Nedara köyü ve daha birçok köyden dönüşler için başvuru aldıklarını dile getiren Fatma, "köylerine dönmek isteyen yurttaşların çoğu şehir merkezsinde yaşıyor. İlçelerde yaşayan çok az kişi var" şeklinde konuştu.

'Mevsimlik işçilik bitirilmeli ve köye dönüşler hızlanmalı'

Fatma, ilk köy boşaltmalarının ardından Diyarbakır ve Mardin'e geçişlerin olduğunu hatırlatarak, "Kulp'un bazı köylerinden yurttaşlar yaz dönemlerinde köylerine gelerek hayvancılık ve tarım alanlarında üretimlerini yapıp tekrar Mersin'e dönmek zorunda kalıyorlar" dedi. Bölgede mevsimlik işçiliğin bitirilmesi ve köye dönüşlerin hızlanması için yerel yönetimlere ve tüm ilgili kurumlara çağrıda bulunan Fatma, "Tek başına bir kurumun bir kişini başaracağı bir konu değil. Bunun öncücüğünü yerel yönetimler, MED- DER ve GÖÇ-DER gibi derneklerin, halkın güç birliği ile yapılabileceğine inanıyorum" açıklamalarında bulundu.

(sg/dk/fk)