‘Öteki’ Lazca ile ‘öteki’ şizofreni aynı filmde: Şuri

09:04

Evrim Kepenek/JINHA

RİZE - Şizofreni hastası bir gencin hikayesinden yola çıkarak "öteki" olma halinin anlatıldığı ve adını Lazca'da ‘nefes’ kelimesinden alan “Şuri” filmi, “Öteki olma hali sadece bireyler için değil; kültürler için, kültürleri yaşatan diller için ve bu dilleri yaşatan halklar için de geçerli bir durum” denilerek oluşturuldu. Filmin yönetmeni Coşkun İnce ise, her şeyin Lazca ifade edildiği ütopik bir dünya yaratılan filmi tamamlayabilmek için sosyal medyada bütçe çağrısı içeren bir kampanya başlattı.

Türkiye'de kaybolma tehlikesi ile karşı karşıya olan dillerden biri de Lazca. Binlerce insan, Lazca'yı günlük hayatında kullanabilse de hayatın genelinde Lazca'nın kullanılması noktasında engellerle karşı karşıya kalıyor. Genç yönetmen Coşkun İnce, Lazca'nın hayatın içinde "öteki olarak" dayatılma halini yine başka bir ötekilik hali olarak dayatılan şizofreni hastalığı üzerinden anlatmayı denedi. "Her yerde Lazca konuşulabilseydi hayat nasıl olurdu?" sorusu üzerinden ilerleyen Çoşkun, filmine de Lazca'da "nefes" anlamına gelen “Şuri” ismini koydu. Ancak, Şuri'nin çekimlerinin tamamlanabilmesi için gerekli olan bütçe bir türlü bulunamadı. Şuri'yi seyirci ile buluşturmak isteyen Coşkun, sosyal medya üzerinden bütçe kampanyası başlattı.

‘Öteki olmak sadece bireyler için geçerli değil’

Türkçe yazılan sonradan Lazca'ya çevrilen senaryonun hayata geçirilmesi için 6 kişilik ekip harıl harıl çalışılan filmin içeriğini anlatan Çoşkun, "Can Paranoid şizofreni hastasıdır fakat filmde Can'ın bu hastalığını 'öteki' olma durumunu anlatmak için kullanmak istedik. Bizim derdimiz toplumun içinde bir şekilde kuralları kabul etmeyen, herkes gibi olmayan ve olmak için caba sarf etmeyen birinin yaşayacağı durumu ele almaya çalışarak tam olmasa da başta dediğimiz gibi 'öteki' olma durumuna değinmek istiyoruz. Bu durumu anlatırken ‘'öteki' olma durumu sadece bireyler için geçerli bir durum değil’in de altını çizmek istiyoruz" diyor.

Her şeyin Lazca ifade edildiği ütopik bir dünya yaratıldı

Film senaryosu, her şeyin Lazca kelimelerle ifade edildiği ütopik bir dünya yaratması ile dikkat çekiyor. "Öteki olma hali, kültürler için, kültürleri yaşatan diller için ve bu dilleri yaşatan halklar için de geçerli bir durum. Bu nedenle filmin dilinin de Lazca olmasını istedik" diyen Çoşkun, Lazca ve Lazca'nın yaşadığı kaderi yaşayan birçok dilin de Türkiye'de 'öteki' olmak zorunda bırakıldığına vurgu yapıyor. Bu nedenle de filmde tam tersi bir durum yarattıklarını söyleyen Çoşkun, "Unutulmaya mahkûm edilen Lazca üzerine ütopik bir dünya yaratmak istiyoruz. Yanı düşününce gazete bayiine gidince Lazca gazete alabiliyorsunuz, halka açık kütüphanelerde Lazca kitaplar okuyabiliyorsunuz. Hayatın içinde bu diller kendine yer bulabilseydiler ve halen tam anlamıyla konuşuluyor olsalardı bizi göre büyük bir sorun teşkil etmezdi ve çok da güzel olurdu. Biz de bu rahatsızlığını duymayacağımız durumu öyle bir dünya varmışçasına kullandık" diyor.

'Ekonomik koşullar uygun olmadıkça film çekemiyorsunuz'

Coşkun, hikayesi olan herkesin film çekebileceğine inanıyor ancak Türkiiye'de bunun çok zor olduğunu söylüyor. "Size yardımcı olmak isteyen onlarca insan olsa da ekonomik kısmı yerine getiremiyorsanız bu desteklerle filmi çekemiyorsunuz. Biz de bu nedenle bu filmi tam olarak bitirebilmek için ihtiyaç duyduğumuz ekonomik desteğe sosyal medya üzerinden başlattığımız kampanya ile ulaşmaya çalışıyoruz" vurgusu yapıyor.

'Hikayenizin peşinden gidin'

"Lazca çekerseniz az kişiye ulaşır" dense de filmi Lazca çekeceklerini belirten Çoşkun, son olarak şunları söylüyor: "Biz filmin dilinden memnunuz ve anlatmak istediğimiz hikâye ile bütünleştiğini düşünmekteyiz. Film çekmenin onca olumsuzluğundan bahsetmişken hemen şunu da ekleyelim, eğer gerçekten benim anlatmak istediğim bir hikâye var ve bunu sinema üzerinden film dilini kullanıp yapmak istiyorum diyen herkes bizce hikâyelerinin peşini bırakmadan çekmek istedikleri film için sonuna kadar çaba sarf etsinler."

Şuri'ye bu web sayfasına girerek destek olabilirsiniz: https://fongogo.com/Project/sur-nefesbreath

(sy)