JINHA
 
HABER MERKEZİ - Erkek egemen olan medya ise cinsel saldırı haberlerini "erkeğin seksi" olarak görmeyi sürdürüyor. Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği ise, cinsel şiddet, saldırı ve istismar haberlerinde medyaya yönelik öneri ve taleplerde bulunuyor.
 
Tecavüz kültürünün olduğu ataerkil toplumda, tecavüz bir cinsel şiddet ya da saldırı olarak değil, erkeğin seksi olarak görülüyor hatta 'mizah' malzemesi haline getiriliyor. Kendisi de erkek egemen olan medya ise cinsel saldırı haberlerini "erkeğin seksi" olarak görmeyi sürdürüyor. Metro Turizm'de muavin erkeğin yolcu kadına cinsel saldırıda bulunmasının ardından erkek medyanın dili de toplumun 'cinsel saldırı'ya bakışını tekrar gösterdi.
 
T24 ve CNN Türk'ten seksist dil
 
Dün muavin Gökhan G. hakkında yürütülen soruşturma tamamlandı. Dava Gebze Asliye Ceza Mahkemesi'nde açıldı. Ancak T24 bu haberi "Kadın yolcunun yüzüne boşalan Metro Turizm muavinine dava açıldı" şeklinde seksist bir başlıkla geçti. CNN Türk ise, IŞİD'in tecavüz girişimine direnen kadınların yakılmasını "İlişkiye girmedikleri için diri diri yakıldı" şeklinde yine seksist bir başlıkla haberleştirdi.
 
Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği, erkek egemen medyanın cinsiyetçi ve seksist diline dair bir metin hazırlayarak, cinsel şiddet, saldırı ve istismar haberleri için öneri ve taleplerde bulundu. Dernek, öneri ve taleplerini şöyle sıraladı:
 
'Şiddet uyguladı, tecavüz etti, saldırdı'
 
* "Şiddetten hayatta kalan bireyin fotoğrafını yüzü gizlenerek de olsa paylaşma. Partnerlerin eski mutlu gün temalı fotoğraflarını kullanma.
 
* Haber başlıkları pornografik, erotik, gizem yaratan, 'hayatta kalanı' odak alan niteliklerde olmasın.
 
* Haber dili ve kullanılan görsellerde cinsiyetçiliği yeniden üretme; cinsiyet kimliği ve cinsel yönelimle ilgili varsayımlar yapma.
 
* Cinsel şiddet kurbanı yerine, 'cinsel şiddetten hayatta kalan'ı kullan. Saldırgan, pedofil, sapık yerine 'fail' kelimesini kullan. Hayatta kalanları aşağılayan, suçlayan, aciz kılan ve utandıran dilden uzak dur.
 
* Haberde hayatta kalanın değil, failin eylemlerini ön plana çıkar. Haber dilini şiddeti yaşayan kişi üzerinden 'dayak yedi, tecavüze uğradı, şiddet gördü' şeklinde değil, fail üzerinden 'şiddet uyguladı, tecavüz etti, vurdu, saldırdı' şeklinde oluştur. 'Şiddete maruz kalan' değil, 'şiddete maruz bırakılan' kullanımını tercih et.
 
* Failden bahsederken 'öfke, cinnet, kendini kaybetme, çıldırma, gözü dönme, kriz geçirme' gibi gerekçelendirici ve failin eylemlerini meşrulaştıran ifadeleri kullanma. Cinsel şiddetin seksle bir ilgisi yok, tecavüzü bir seks suçu olarak tanımlama.
 
* Haberlerde zaman zaman yargıdaki olumlu karar, uygulama ve gelişmeleri güçlendirici örnekleri de paylaşarak vurgula.
 
* Çocuk istismarı haberlerinde ve kampanya görsellerinde çocuk bedenlerini kullanma.
 
* Çocuk gelin değil 'zorla erken evlendirme', sünnet değil 'genital sakatlama', tecavüzcüsü değil 'tecavüzcü', istismarcısı değil 'istismarcı' kullanımlarını tercih et.
 
* Filmmor'un Kadın Cinayetlerini Haberleştirme Kılavuzu ve Gazeteciler Cemiyetinin 'Cinsiyet Eşitlikçi Haber Kılavuzunu incele
 
* Haber oluşturmadan önce konu ile ilgili STK'lerden ve avukatlardan görüş al."
 
(sy/dk)