Sibel Yükler/JINHA

ANKARA - 7 Haziran seçimlerinden sonra meclise 98 kadın milletvekili girerken 1 Kasım erken seçimlerinde bu sayı 83'e düştü. Kadın vekil oranının yüzde 14 olduğu mecliste, HDP yüzde 39'luk oran ile kadın temsiliyetini korurken, erkek egemen AKP, bu seçimde de egemenliğini koruyarak meclisteki eril temsiliyetini yükseltti.

26. yasama döneminde HDP'den 23, AKP'den 37, CHP'den 20, MHP'den ise 3 kadın milletvekili meclise girdi. 7 Haziran seçimlerinde 98 vekil ile en büyük zaferi elde edenler kadınlar olmuştu. 1 Kasım seçimlerinde ise partilerin kadın aday sayılarıyla bu oranın düşeceğinin sinyalleri verilmişti. Kadınlar, 25. yasama döneminde, temsilde kritik eşiği elde edilemese de 98 kadın vekil ile yüzde 16.8'lik temsil oranına sahip olmuştu. 1 Kasım seçimleri için listesinden 225 kadın aday gösteren HDP'den 23, 69 kadın aday gösteren AKP'den 37, 125 kadın aday gösteren CHP'den 20 ve 76 kadın aday gösteren MHP'den ise 3 kadın milletvekilli meclise girdi. 550 vekilden 83'ünün kadın olacağı 26. yasama döneminde, yüzde 14'lük oranla meclisteki kadın temsiliyeti düşüş gösterdi.

7 Haziran-1 Kasım karşılaştırmasına göre meclise giren kadın vekiller şöyle:

HDP 32 - 23
AKP 41 - 37
CHP 20 - 20
MHP 4 - 3

HDP'de feministten, başörtülüye 23 kadın temsili

Bir önceki seçimde adeta kadın devrimi yapan HDP, bu seçimde de birçoğu seçilebilir yerden olmak üzere 225 kadın aday göstermişti. 1 Kasım seçimlerinde aldığı oy oranına göre HDP, yüzde 39'luk oran ile kadın temsiliyetini Meclis'e taşıdı. "Eşit temsiliyet" ilkesini bu seçimde de bırakmayan HDP'nin barajı geçmesiyle 23 kadın vekil meclise gidiyor. HDP'nin birinci parti çıktığı Kürdistan'da neredeyse yarı yarıya kadın temsiliyeti çıkarken, kesin olmayan sonuçlara göre, feministten, başörtülüye, sosyaliste farklı kesimlerden kadınlar mecliste sözünü söyleyecek.

HDP İstanbul Milletvekilli Filiz Kerestecioğlu, diğer kadın adaylar gibi eril meclisin mor kanadını temsil edecek. Yıllardır feminist mücadele veren Filiz, eril meclise karşı mücadele vermeye devam edecek.

Meclis tarihinde bir ilki yaşatan HDP, bu seçimde de Êzidi kadın vekil Feleknas Uca'yı aday göstermişti. Feleknas, Ezîdîlerle birlikte tüm ezilenlerin arasında kardeşlik köprüsü kuracak. Başörtüsü yasaklarında baskılara maruz kalan Hüda Kaya da, 28 Şubat döneminde kızlarıyla birlikte cezaevine konularak idamla yargılanmıştı. Hüda, bu dönemde de farklı kimlik ve inançların bir aradalığını korumak için mecliste olacak.

AKP, meclisteki eril temsiliyetini yükseltti

7 Haziran seçimlerinde kaybetmesinin faturasını kadınlara çıkaran AKP, kadın adayların sayısını düşürmüştü. Seçilebilir yerdeki kadın temsiliyetini düşüren AKP, özellikle İç Anadolu bölgesinde kadın temsiliyetini oldukça düşürdü. Erkek egemen AKP, bu seçimde de erkek egemenliğini koruyarak mecliste eril temsiliyetini yükseltti.

Selina Doğan ve Zeynep Altıok yeniden mecliste

CHP Genel Başkan Yardımcısı Şafak Pavey, bu dönem de TBMM'de. Ermeni aday Selina Doğan, genel başkan yardımcısı, ekonomist Selin Sayek Böke, Sivas katliamında katledilen şair Metin Altınok'un kızı Zeynep Altıok, Adana'da Elif Doğan Türkmen, Afyon'da Burcu Köksal, Ankara'da Şenal Sarıhan, Denizli'de Melike Basmacı, Eskişehir'de Gaye Usluer TBMM'ye yeniden giren isimler oldu.

Kesin olmayan sonuçlara göre kadın vekiller ve seçildiği iller şöyle:

ADANA
AKP Fatma Güldemet Sarı,
CHP Elif Doğan Türkmen,
HDP Meral Danış Beştaş

AFYON
AKP Hatice Dudu Özkal,
CHP Burcu Köksal

AĞRI
HDP Leyla Zana,, Dirayet Taşdemir

AKSARAY
AKP İlknur İnceöz

ANKARA-1
AKP Jülide Sarıeroğlu
CHP Ayşe Gülsün Bilgehan, Aylin Nazlıaka
MHP Zühal Topcu

ANKARA-2
AKP Lütfiye Selva Çam
CHP Şenal Sarıhan

ANTALYA
AKP Gökcen Özdoğan Enç, Sena Nur Çelik

AYDIN
MHP Deniz Depboylu

BALIKESİR
AKP Sema Kırcı

BATMAN
HDP Ayşe Acar Başaran, Saadet Becerikli

BİTLİS
HDP Mizgin Irgat

BURSA
AKP Emine Yavuz Gözgeç, Bennur Karaburun
CHP Lale Karabıyık, Nurhayat Altaca Kayışoğlu

ÇORUM
AKP Lütfiye İlksen Ceritoğlu Kurt

DENİZLİ
AKP Sema Ramazanoğlu
CHP Melike Basmacı

DİYARBAKIR
HDP Nursel Aydoğan, Feleknas Uca, Çağlar Demirel, Sibel Yiğitalp

DÜZCE
AKP Ayşe Keşir

ERZURUM
AKP Zehra Taşkesenlioğlu,

ESKİŞEHİR
AKP Emine Nur Günay
CHP Gaye Usluer

ANTEP
AKP Canan Candemir Çelik

HAKKARİ
HDP Selma Irmak

İSTANBUL-1
AKP Mihrimah Belma Satır, Ravza Kavakcı Kan
CHP Şafak Pavey, Gamze Akkuş İlgezdi
HDP Hüda Kaya

İSTANBUL-2
AKP Ayşe Nur Bahçekapılı, Fatma Betül Sayan Kaya, Şirin Ünal, Fatma Benli
CHP Selina Doğan, Gülay Yedekci, Didem Engin
HDP Filiz Kerestecioğlu

İSTANBUL-3
AKP Serap Yaşar, Tülay Kaynarca, Yıldız Seferinoğlu
CHP Bihlun Tamaylıgil, Sibel Özdemir
MHP Arzu Erdem
HDP Pervin Buldan

İZMİR 1. BÖLGE
CHP: Selin Sayek Böke

İZMİR 2. BÖLGE
AKP: Fatma Seniha Nükhet Hotar
CHP: Zeynep Altıok

MARAŞ
AKP Nursel Reyhanlıoğlu

KAYSERİ
AKP Hülya Atçı Nergis

İZMİT
AKP Radiye Sezer Katırcıoğlu
CHP: Fatma Kaplan Hürriyet

KONYA
AKP Hüsniye Erdoğan, Leyla Şahin Usta, Rüveyda Gülsüm Kozak Işık,

MALATYA
AKP Öznur Çalık

MARDİN
HDP Gülser Yıldırım
AKP Ceyda Bölünmez Çankırı

MUŞ
HDP Burcu Çelik Özkan

SAMSUN
AKP Çiğdem Karaaslan

SİİRT
HDP Besime Konca

URFA
HDP Dilek Öcalan

ŞIRNAK
HDP Leyla Birlik, Aycan İrmez

TEKİRDAĞ
CHP Candan Yüceer
AKP Ayşe Doğan

TRABZON
AKP Ayşe Sula

VAN
HDP Figen Yüksekdağ , Tuğba Hezer Öztürk, Bedia Özgökçe Ertan

(de/he/zd)