JINHA

ANKARA - HDP İstanbul Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü'nü meclise taşıyarak, engelliler için dezavantajlığın kamu politikasızlığı olduğunu belirterek, "2014 yılı sonu itibariyle devlet kadrolarında 60 bin 731 engelli memur çalıştırılması gerekmekteyken, sadece 36 bin 165 engelli memur çalıştırılmakta; kamuda 24.566 kişilik engelli personel açığı bulunmaktadır" dedi.

Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü'ne ilişkin Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı'nın cevaplaması üzerine soru önergesinde bulunarak TBMM'ye sundu. Filiz, engelliler için dezavantajlığı yaratanın, engellilik veya sakatlık değil, engellilere yönelik önyargılar ve kamu politikaları olduğunu belirterek, "Biz de 'engellenirsek engelliyiz' diyenleri temsilen soruyoruz; Kentler ve kamunun faaliyet gösterdiği binalar engelliler için erişilebilir değil, engelli nüfusun yalnızca %20.1'i bir işte çalışıyor, engelli raporu alma koşulları zorlaştırıldığından engelli olan birçok kişinin hakkı gasp ediliyor, engellilik durumu değişmeyecek engellilere dahi 1-2 yıl süreyle rapor verilerek engelliler her işlem için tekrar rapor almak zorunda bırakılıyor, evde bakım aylığı ve sakatlık maaşı kriterleri giderek ağırlaştırılarak pek çok engellinin maaşı kesiliyor. Özetle, engelliler, maalesef eğitimsiz, işsiz ve güvencesiz bırakılıyorlar; yani engelleniyorlar" dedi.

'60 bin 731 engelli çalışması gerekirken 36 bin 165 engelli çalışıyor'

İstihdamda da engellilerin önemli sorunlarla karşılaşmakta olduğunu hatırlatan Filiz, "2014 yılı sonu itibariyle devlet kadrolarında 60 bin 731 engelli memur çalıştırılması gerekmekteyken, sadece 36 bin 165 engelli memur çalıştırılmakta; kamuda 24.566 kişilik engelli personel açığı bulunmaktadır. Engelli öğrenciler maalesef eğitimde pek çok sorunla karşılaşmaktadır. Örneğin, 2014-2015 Eğitim yılı ortaokulda kaynaştırma eğitimi alan öğrenci sayılarına göre ortaokulda yaklaşık 90.000 civarında olan engelli öğrenci sayısı lisede yaklaşık 21 bin öğrenciye düşmektedir" şeklinde belirtti.

'Yükseköğretim hizmetinden engellilerin % 2,42'si yararlanıyor'

Filiz, kaynaştırma eğitimi alan öğrencilerin de çeşitli zorluklar yaşamakta olduğuna değinerek, "Örneğin işitme engelli öğrencilerin dersleri dinlemelerine olanak veren mikrofonları takmayı pek çok öğretmenin reddetmesi gibi örnekler, öğretmen eğitimi programlarının geliştirilmediğini, eğitimcilerin de konuyla ilgili yeterli donanıma sahip olmadıklarını göstermektedir. Yükseköğretim hizmetlerinden ise "Türkiye Özürlüler Araştırması"na göre engelli bireylerin sadece %2,42'si yararlanabilmektedir" diye ifade etti.

Filiz, eğitim kurumlarına devam edebilen öğrencilerinse akranları veya eğitimciler tarafından kötü muamele, şiddet, taciz ve istismara maruz kalabilmekte olduğuna dikkat çekerek, kamu binalarının engelliler için erişilebilir olmadığından fiziki erişim sorunları yaşamakta olduğunu belirtti.

Filiz'in sunduğu soru önergesi şu şekilde:

*Erişilebilirlik İzleme Sistemi veri tabanında illere göre kamunun faaliyet gösterdiği kaç bina bulunmaktadır, kaçının denetimi yapılmıştır ve kaçı erişilebilirdir? İzleme ve denetleme yapması gereken EI?DK'ler kaç bina için kurumlara idari para cezası kesmiştir?

*Erişilebilirliğin artırılması için Bakanlığınızın teşvik, kampanya, toplumsal farkındalık, eğitim gibi çalışmaları var mıdır?

*Erişilebilirlik ve evrensel tasarım gibi konuların tüm mimarlık ve mühendislik fakültelerinde zorunlu ders olarak okutulması için Bakanlığınız Yüksek Öğretim Kurumu ile herhangi bir çalışma yapmakta mıdır?

*Bilgi ve teknolojilerinde erişilebilirlik için Bakanlığınızca ne gibi düzenlemeler yapılmıştır? Kamuda işaret dili bilen personel sayısı kaçtır?

*Mevcut durumda, Bakanlığınızın paylaştığı verilerde görüldüğü üzere görme ve işitme engelli bireyler bakımından yapılan erişilebilirlik düzenlemeleri oldukça sınırlıdır. Görme ve işitme engelli bireyler bakımından düzenlemelerin yaygınlaştırılması için Bakanlığınızın oluşturduğu bir takvim var mıdır?

*Tanıdıkları ve tanımadıkları tarafından fiziksel, cinsel, sözel ve psikolojik şiddete maruz kalan, kadın oldukları için daha fazla zorlukla karşılaşan kadın engellilere yönelik Bakanlığınızın özel bir çalışması var mıdır?

*Kamu kesiminde boş engelli kadroları için yerleştirme yapılacak mıdır?

*Kamuda istihdam edilen engellilerin çoğu, düşük eğitim seviyelerinden bireylerin istihdam edildiği yardımcı hizmetlerde çalışmaktadır. Bakanlığınızın engellilerin üst ve orta düzeyde görevlendirilmesini engelleyen faktörlerle ilgili bir araştırması var mıdır? Bakanlığınız, engelli personelin üst ve orta düzeyde görevlendirilmesini teşvik eden bir çalışma yürütmekte midir?

*İşyerinde yaygın biçimde mobbinge maruz kalan engelli bireylerin istihdam süreçlerinde ki haklarının engelli işçilere ve patronlara anlatılması yönünde Bakanlığınızın bir planı var mıdır?

*Engellilerin rapor alırken karşılaştığı sorunları çözmek; raporların engellinin bireysel yeteneklerini değerlendirilmeye dahil edebilecek sosyal hizmet uzmanı, özel eğitim uzmanı gibi alanda yetkin uzmanlarca verilmesini sağlamak için Bakanlığınız bir çalışma yürütmekte midir?

* Evde bakım aylığı ve sakatlık maaşından gelire bağlı olmaksızın tüm engelli bireylerin faydalanması; böylece engellilerin yaşadığı mağduriyetlerin giderilmesi için Bakanlığınızın bir çalışması var mıdır?

(dk)