JINHA

ANKARA - HDP Gaziantep Milletvekili Mahmut Toğrul, AFAD kamplarında kamp personeli ve muhtarlar tarafından cinsel şiddet uygulandığı ve kadın ticareti yapıldığı iddialarını meclise taşıdı. Toğrul, sunduğu soru önergesinde, Karkamış Kaymakamı Yusuf Osman Diktaş’ın konuya dair, “Kampta yaşananlara karşı duyarsız değiliz. Kötü niyetli durumlar yaşanabilir. Görürsek, duyarsak müdahale ederiz. Hiçbirini inkâr etmiyoruz!” açıklamalarını da hatırlattı.

HDP Milletvekili Mahmut Toğrul, mülteci kadınların taciz, tecavüz gibi pek çok eril şiddet biçimlerinin hedefinde olmasını meclise taşıdı. Mahmut, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun cevaplaması istemiyle verdiği soru önergesinde, daha önce basında da yer alan, AFAD kamplarında mülteci kadınların cinsel şiddete maruz bırakılma, kadın ticaretine zorlama gibi durumlarla karşı karşıya kalmasını gündeme taşıdı. Bu endişelelerle birçok mülteci kadının kamp dışında yaşamayı tercih ettiğini ifade eden Mahmut, soru önergesinde şunları kaydetti:

“Afet ve Acil Durum Yönetim Başkanlığının son verilerine göre, Türkiye’deki 22 geçici barınma merkezinde yaklaşık 300 bin mülteci yaşıyor. Bu insanların 107 binini kadınlar oluştururken, 18 yaş üstü kadın sığınmacı sayısının 50 bini aştığı kaydediliyor. Evli kadınların çoğunun ise, savaşta eşlerini kaybettiği belirtiliyor.

AFAD Kamplarında bir takım olanaklar olsa da daha önce basında da yer aldığı üzere cinsel şiddete maruz bırakılma, kadın ticaretine zorlama gibi durumlarla karşı karşıya kalma endişesiyle birçok kadın kamp dışında yaşamayı tercih ediyor. Genç mülteci kadınlar para karşılığı evlendirilmektedir. Bununla birlikte, yaşları 13- 18 arasında değişen kadınlar insan tacirlerince fuhuşa sürüklenmektedir. Özellikle Karkamış’taki AFAD çadır kentinde 8 bin sığınmacının yaşadığı belirtmektir. Basında çıkan iddialara göre; “İmam nikâhı adı altında kadın satışı ve mağdurlar üzerinde fuhuş” yapıldığı söylenmektedir. Aynı zamanda Karkamış Kampında “dayı başı” olarak da adlandırabilecek 31 muhtar bulunduğu belirtilmektedir. Bir tercümanın iddiasına göre kampa giriş ve çıkış saatlerinin sabah 8.00 ile akşam 21. 00 olduğu söylenmektedir. Ne var ki bu saatler idarenin izniyle esnetile biliniyor. Şöyle bir sonuç ortaya çıkmaktadır ki, bu saatlerin esnetilmesine, kadınların ticaretini yapan kişiler karar vermektedir.”

Milletvekili Mahmut Toğrul, Karkamış Kaymakamı Yusuf Osman Diktaş’ın konuya dair, “Kampta yaşananlara karşı duyarsız değiliz. Kötü niyetli durumlar yaşanabilir. Görürsek, duyarsak müdahale ederiz. Hiçbirini inkâr etmiyoruz!” sözlerini de hatırlatarak, şunları sordu:

* Suriye’de iç savaşın başlamasıyla beraber Türkiye’ye ne kadar Suriyeli mülteci gelmiştir? Mültecilerin yüzde kaçı kadın ve kız çocuklarından oluşmaktadır? Mültecilerin kadın ve kız çocuklarından ne kadarı AFAD kamplarında yaşamaktadır?

* AFAD, BM ve Uluslararası insanı yardım kuruluşlarından, günümüze kadar almış olduğu yardımların miktarı ne kadardır? Yardımlar hangi kriterlere göre dağıtılmaktadır? Verilen yardımlar kadınların sağlığı ve ihtiyaçlarını karşılıyor mu?

* “Geçici koruma statüsü” mültecilere ne gibi haklar vermektedir? AFAD koruması altında yaşayan kadın ve kız çocuklarının güvenliğini neden sağlayamamaktadır? Gaziantep’teki AFAD kamplarının güvenliği nasıl ve kimler tarafından sağlanmaktadır?

* Kamplardaki kadınları fuhuşa zorladığı iddia edilen kamp personellerinin ve “dayı başı” olarak ifade edilen “muhtarlar” olduğu söylenmektedir. AFAD kamplarında çalışan personeller ve ‘dayı başı’ olarak ifade edilen muhtarlar üzerinde bir denetim mekanizmanız var mıdır? Basında yer alan haberler doğru ise ‘dayı başı’ olarak ifade edilen muhtarlar ve kamp personellerine uygulamış olduğunuz hukuki bir yaptırım söz konusu mudur?

* Kamp içinde yaşayan mülteci kadın ve kız çocuklarından ne kadarı fuhuşa, imam nikâhı yoluyla evliliğe ve cinsel şiddete maruz kalmıştır? Ve fuhuşa sürüklenen, imam nikâhıyla evlenip kampa geri dönen şiddete maruz kalan kadınlara psikolojik destek ve sağlık hizmetleri sunulmakta mıdır? Bu konuda sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde bulunmakta mısınız?

* Kaymakamın sözünü ettiği kötü niyetli durumlar nelerdir? Kaymakamın görüp, duyduğu ve müdahale ettiği kötü niyetli durumlar var mıdır? Başbakanlığınız, bu konuda kaymakamlıktan, kamptaki yaşanan olumsuz olaylarla ilgili düzenli bilgi almakta mıdır? Eğer almakta ise bu bilgiler nelerdir?

(sy)