Ceren Karlıdağ/JINHA

İZMİR - Bornova'da Tarlabaşı Mahallesi'nde yaşayan Romanlar, kentsel dönüşüm nedeniyle zorunlu göçle karşı karşıya. Mahallede yaşayan yurttaşların geneli çok cüzi rakamlar ile evlerini satarken, kalanlar ise kentsel dönüşüme karşı direneceklerini ifade ediyor.

İzmir'in Bornova ilçesinde bulunan Tarlabaşı Mahallesi kentsel dönüşümün hedefi oldu. Yol yapımı gerekçesiyle kentsel dönüşüm alanı seçilen Tarlabaşı Mahallesi, Roman halkın yaşadığı bir mahalle. Bornova'nın ilk yerleşim yerlerinden biri olan mahalle, yüksek binaların arasına sıkışmış gecekondulardan oluşuyor. Mahallede yaşayanlar ise genellikle çöp ve hurda toplayarak ya da inşaat işlerinde çalışarak geçimini sağlıyor. "Bornova'nın asıl yerlisi biziz. Yüz yıldır yaşadığımız yerlere yabancı edildik" diyen Tarlabaşılı Roman yurttaşlar, müteahhitler tarafından kandırılarak evlerinin ellerinden alındığını ve evleri yıkıldığı taktirde sokakta kalacaklarını ifade ediyor.

'Kentsel dönüşüm umut olacak sandık'

47 yıldır Tarlabaşı'nda oturduğunu ifade eden Sultan, yaşadığı en büyük sıkıntının Roman olduğu için işsiz kalması olduğunu ifade ediyor. Mahallede yaşayanların çoğunun çöp topladığını, hurdacılık yaptığını veya işsiz olduğunu söyleyen Sultan, ilk başta kentsel dönüşümün kendileri için umut olduğunu, fakat daha sonra yanıldıklarını belirtiyor. Kentsel dönüşüm projesi kapsamında müteahhitlerin gelerek "Size ev vereceğiz, para vereceğiz" dediğini aktaran Sultan, "Bizimle sözleşme yaptılar. Cahil olmamızdan faydalandılar. Ben sözleşme yaptım, ama daha para almamıştım. Mahallede tek üniversite okuyan bir gencimiz var. O sözleşme maddelerini okuduğunda bunun bize zarar vereceğini ve kandırıldığımızı söyledi. Mahkeme kararı ile itiraz edip fes ettirdik. Eğer para almış olsaydım evimden olacaktım" diyor.

'Keşke imzalamak yerine direnseydik'

Fatma ise, 60 yıldan fazladır Tarlabaşı'nda yaşadığını söylüyor. "Evim bile annemden kaldı bana" diyen Fatma, çocuklarının icra borçları nedeniyle müteahhitlerle anlaşarak sözleşme imzalamak zorunda kaldığına değiniyor. Bornova'nın merkezindeki bulunan evi için sadece 20 bin TL aldığını, ancak hata yaptığını sonradan anladığını kaydeden Fatma, "Bana 20 bin verenler, buraya yapacakları evlerle trilyonlar kazanacakmış. Benim yaşlılığım ve cahilliğimi kullandılar" diyor. Fatma, evini yıkarlarsa sokakta kalacağına değinirken, kendisi gibi pek çok komşusunun da evini müteahhitlere verdiğini dile getiriyor. Fatma, "Bizi Roman olduğumuz için hor görüyorlar. Buralar kıymetlendiği için bizim burada yaşamamızı istemiyorlar. Keşke imzalamak yerine bir olup direnseydik. Fakirseniz her 'Yardım edeceğim' diyeni umut olarak görürsünüz. Bunlar da bize umut olarak geldi, ama resmen dolandırılmışız" sözlerine yer veriyor.

'Ya sokakta kalacağız ya da direnceğiz'

"Roman olduğum için hiçbir zaman doğru düzgün bir iş bulamadım" diyen Ayşe ise, evini vermemek için direnenlerden. Ayşe, yaşadığı semtteki birçok insan gibi kendisinin de açlık ve yoksulluk çektiğini belirtirken, "Hepimizin elinde olan tek şey bir oda bir salon evlerimiz; onu da elimizden almaya geldiler" diyor. Ayşe, kardeşleriyle anlaşarak evlerini satmamaya karar verdiğini dile getiriyor. Çöp toplayıcılığı yada çiçekçilik dışında başka bir meslek yapamadıklarını ve çoğu kez iş için gittiği yerlerde Roman olduğu için kapıdan çevrildiğini söyleyen Ayşe, "Burası kentsel dönüşüm yeri seçildiğinde bize bir ev vereceklerini, sahip çıkacaklarını sandı komşularım. Ama işin aslı öyle değilmiş. Asıl bize buraları çok gördükleri için kovmak istiyorlar. Çünkü buralar çok gelişti. Yanımızda yüksek yüksek apartmanlar, lüks evler var. Onlar bizimle aynı yerde yaşamak ister mi?" ifadelerine dikkat çekiyor. "Ranta ve talana karşı" birlik olmak gerekliliğini ifade eden Ayşe "Aynısını Sulukule'de de yaptılar. Sadece evimizi değil kültürümüzü de yok etmek istiyorlar. Ya sokakta kalacağız ya da direneceğiz" dedi.

(gk/fk)