JINHA

WAN - Van Büyükşehir Belediyesi, "Sokakta çalışan ve yaşayan çocukların tespiti, sosyal ağlarla destekleme projesi" kapsamında sokakta çalışan ve yaşayan 243 çocukla yaptığı anketin sonuçlarını açıkladı. Çocukların yüzde 46'sının ekonomik sıkıntılar nedeniyle sokakta çalıştığının belirtildiği ankete göre çocukların yüzde 48,6'sı şiddet görmekte, şiddet gören çocukların yüzde 60,2'si de polis şiddetine maruz kalıyor.

Van Büyükşehir Belediyesi Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı ve Psikolojik Danışmanlar Derneği (PD-DER) tarafından "Van'da sokakta çalışan ve yaşayan çocukların tespiti, sosyal ağlarla destekleme projesi" kapsamında sokakta çalışan ve yaşayan 243 çocukla anket yapıldı. Ankette çocukların çalışma nedenleri, içinde bulundukları koşulları ve demografik özellikleri ile sokakta yaşadıkları sıkıntılarla ilgili dikkat çekici bilgiler ortaya çıktı. Ankette ayrıca çocukların belediye ve kurumlardan beklentileri ve nasıl sosyal projelerin geliştirilmesi ile ilgili önemli ipuçları da elde edildi. Çalışmaya üniversite öğrencileri de destek sundu.

Çocukların en önemli çalışma alanı: sigara satıcılığı

Anket sonuçlarına göre sokakta çalışan çocukların yüzde 56'sının 14-17 yaş, yüzde 33'ünün 11-13 yaş, yüzde 9,1'inin ise 8-10 yaş aralıklarında olduğu belirlendi. Ankete katılan 243 sokakta çalışan çocuğun yüzde 99,2'si erkek yüzde 0,8'i ise kız çocuğu olurken, sokakta çalışan ve ankete katılan çocukların yüzde 76,5'inin okula devam ettikleri, yüzde 23,5'nin ise devam etmediği sonucu elde edildi. Yine anket sonuçlarına göre sokakta çalışan çocukların yüzde 23,5'i sigara satıcılığı, yüzde 20,6'sı mendil satıcılığı, yüzde 11,5'i tartıcılık, yüzde 8,6'sı eşya yükleme-indirme, 5,8'i çaycılık, 4,1'i dilencilik, yüzde 20'si farklı işlerde, yüzde 1,6'sı ise ekmek dağıtıcılığı yapmakta.

'Çocukların çalışma nedeni ailenin ekonomik sıkıntıları'

"Neden sokakta çalışıyorsunuz?" sorusuna anket kapsamında görüşülen çocukların yüzde 46'sı ailesinin ekonomik sıkıntıları, yüzde 35'i ailesine ekonomik destek sunmak, yüzde 15,6'sı kendi parasını kazanmak, yüzde 4'ü ise ailesi tarafından zorla çalıştırdığını söyledi. Çocukların sokakta çalışmaya başlama saatlerinde ise ilginç veriler ortaya çıktı. Çocukların 56,8'i saat 06.00 ile 09.00 arasında, yüzde 28,4'ü 9.00 ile 12.00 arasında, 13,6'sının 12.15 ile 15.00 saatleri arasında çalıştığı ortaya çıktı.

'Sokakta çalışmaya başlama yaşı 8'

Anketin en önemli verileri ise sokakta çalışmaya başlama yaşı. Ankete katılan çocukların yüzde 48,6'sı 8-10 yaş aralığında, yüzde 28,4'ü 11-13 yaş aralığında, yüzde 16'sı ise 5-7 yaş aralığında, yüzde 5,3'ü ise 14 ve üzeri yaş aralığında sokakta çalışmaya başladığını belirtti. Çocuklara sorulan "sokakta kazandıkları geliri nereye harcadıkları" sorusuna ise yüzde 54,3'ü ev ihtiyaçlarında kullandığını, yüzde 23'ü ailesine verdiğini ve yüzde 20,2'si ise kendi ihtilaçlarında kullandığı belirlendi. Ankete katılan çocuklara yöneltilen "Geceyi sokakta geçirdiğin oldu mu?" sorusuna çocukların yüzde 74,1' i hiçbir zaman olmadığı cevabını verirken, yüzde 24,7'si "bazen" dedi.

'Çocukların yüzde 60,2'si polisten şiddet görüyor'

Sokakta çalışan ve yaşayan 243 çocuğa yöneltilen "Sokakta şiddette maruz kaldınız mı?" sorusuna yüzde 48,6'ı "evet" derken, yüzde 49'u ise "hayır" cevabını verdi. "Sokakta kim tarafından şiddete maruz kaldınız" sorusuna ise çocukların verdiği cevabın yüzde 60,2'si polis, yüzde 15,3'ü zabıta, yüzde 17,8'i sokakta çalışan diğer çocuklar, yüzde 1,7'si ise esnaf cevabını verdi.

'Çocukların yüzde 49,4'ü madde kullanıyor'

Sokakta çalışan ve yaşayan çocukların madde kullanım durumu ile ilgili sorulara verilen cevaplar ise oldukça tedirgin edici boyutta. Ankete katılan çocukların yüzde 49,4'ü madde kullandığını, yüzde 46'sı kullanmadığını söylerken, "Madde kullananlara eşlik ettin mi" sorusuna ise çocukların yüzde 76,7'si "evet", yüzde 23,3'ü is "hayır" dedi. Yine ankete katılan çocukların yüzde 87'si sigara kullandığını, yüzde 13'ü ise uyuşturucu madde kullandığını söyledi. Sigara ve uyuşturucu madde kullananlara yöneltilen "Hangi sıklıkta kullanıyorsunuz?" sorusuna ise çocukların yüzde 63,6'sı "her gün", yüzde 26'sı ise 2-3 günde bir, yüzde 11'e yakını ise ayda ya da haftada bir kullandığını söyledi.

Çocuklar beklentilerini dile getirdi

Anketin sonunda ise Van'da "Çocuklara yönelik ne tür çalışmalar olsun istersiniz?" sorusuna ise "spor salonlarının arttırılması, el sanatları kurslarının açılması, sosyal etkinliklerin arttırılması, Kürtçe-Türkçe eğitim verilmesi, madde bağımlılığını önleyici çalışmalar yapılması, oyun alanları ve yeni okulların açılması, çocuk sineması kurulması, çocuk kütüphanesinin kurulması, yüzme havuzunun oluşturulması, çocuklara yönelik kurslar açılması ve ücretsiz halı sahaların açılması" cevapları verildi. "Size göre çocukların en önemli sorunu nedir?" sorusuna ise çocuklar; "sokakta kaldıkları için yaşanan sağlık sorunları, eğlence alanlarının olmaması, ekonomik sebeplerden dolayı çalışmak zorunda kalma, sokakta başkaları tarafından şiddete maruz kalma, sokakların akşamları karanlık ve güvensiz olması, çalıştıkları için okula gidememe ve park alanlarının olmaması" şeklinde cevapladı.

VBB acil politikalar belirleyecek

Büyükşehir Belediyesi, anket sonuçları ışığında sokakta yaşayan ve çalışan çocukların ailelerine yönelik, riskten koruma, ailelerin bilinçlendirilmesine dönük çalışmalar, çocuklara meslek edindirme kursları ve okullaştırılmalarına katkı sağlayacak yeni projeler geliştirmeyi hedefliyor. Anketin sonuç kısmında yer alan açıklamada, sokakta çalışan çocukların her türlü riske açık olduğu vurgulanırken, "Van ilinde istismara, ihmale uğramış, sokakta çalışan ve yaşayan çocuklara yönelik farklı kurumlar tarafından hizmet modelleri uygulansa da, süreklilik arz etmediği için asıl soruna çare olamamaktadır. Elde edilen veri tabanıyla hayata geçirilmesi düşünülen projeler ile sokakta yaşayan ve çalışan çocuklar ile ailelerine yönelik süreklilik arz eden çözümler sunulacaktır" denildi.

(gk/fk)