Güler Can/Asya Tekin/JINHA

SAMSUN - 150 yıl önce başlayan bir hikayeyle Karadeniz'in ortasında kurulan 3 Kürt köyü bugün tüm halkların birlikte yaşadığı kardeşlik köprüsüne dönüştü.

Yağmur bulutlarının her an yırtılıp içindekileri yeryüzüne boşaltacağı korkusuyla telaşlı ve üşüyerek koşuşturan kalabalık ancak bir o kadar da sakin gözüken Karadeniz'in ortasında 3 kentte Kürt köyü bulunuyor. Rum, Çerkes, Laz, Türk, Ermeni, Hemşin, Gürcü yurttaşın yaşadığı bölgede, Kürtlerin köylerinin bulunduğunu duymak her duyana şaşkınlık veriyor. Bu çeşitliliğin yansıdığı kentlerden biri olan deniz kenti Samsun hem kalabalığı hem de genişliği ve çeşitliliğiyle modern anlamıyla bir büyük kent.

93 harbinden sonra

Kentin hatta bölgenin ve Türkiye'nin en önemli ovalarından biri olan Bafra ilçesinin Yeşilazı köyünde 150 yıldır Kürt, Türk, Laz her milletten insan kardeşçe yaşıyor. Kürtlerin bu köye nasıl yerleştiği ise ilk merak edilen soru oluyor. Köyde Rizeli olan eşi Aysel ile birlikte yaşayan Kürt Mustafa ismiyle bilinen Mustafa Yılmaz'ın anlatımlarıyla şöyle bir hikaye ortaya çıkıyor: Kürt Mustafa'nın büyük dedeleri 1877-78 Osmanlı Rus Savaşı (93 Harbi) döneminde savaştan kaçan 3 kardeş Kars'tan Tokat'a gelip bir köy ağasının yanında çalışmaya başlıyor. 2 kardeş ağanın kızına aşık oluyor. Kardeşlerden biri diğerinin de aynı kadını sevdiğini anlayınca Tokat'tan ayrılıyor. Daha sora kalan 2 kardeş de ağanın yanından ayrılıyor. Biri Niksar'ın Mahmudiye köyüne yerleşiyor, bir diğeri de Sinop Boyabat'a giderek Dibekli köyünde yaşamaya başlıyor. Kürt Mustafa'nın dedesi de Yeşilyazı'ya geliyor. Karadeniz'de 3 Kürt köyünün hikayesi bu şekilde başlıyor. Kardeşlerin aşık olduğu ağanın kızının ise ne olduğunu kimse bilmiyor.

Yaklaşık 200 hane bulunuyor

Yeşilyazı ismini 30 yıl önce alan köy Hacılar Kürtler köyü olarak biliniyor. Her bir köyde yaklaşık 200 hane bulunuyor. Köylere yerleşen kardeşler bölgede farklı milletlere mensup kadınlarla evleniyor. O tarihten bu yana her 3 köyde de Kürt, Türk, Laz birlikte yaşam sürüyor. Köyde çocukluklarından bu yana Kürt oldukları için herhangi bir baskı görmediklerini anlatan Mustafa, kimsenin anadilini unutmadığını söylüyor. Kürtçe'yi de konuşan Mustafa'nın eşiyle evlenmesini de şöyle anlatıyor. Rizeli eşi Aysel'in dedesi Van'da askerlik yapıyor ve oradaki halkı çok sevdiği için torununun bir Kürtle evlenmesini istiyor. Bu şekilde evlilikleri gerçekleşiyor.

Köylülerin gönlü HDP'de

Köylerinde pirinç, biber, kavun, karpuz yetiştiren Mustafa, ürünlerini köydeki kooperatife vererek buradan geçimini sağlıyor. Aynı zamanda Kızılırmak deltasında bulunan Kuş Cenneti'ne yakın olan köy turistlerinde ziyaret alanı. Yıllarca köylerinde kardeşçe yaşamanın mutluluğunu anlatan Mustafa, "Keşke her yerde böyle olsa. Biz herkesin bu şekilde kardeşçe kan dökülmeden yaşamasını istiyoruz" diyor. Siyasetten de uzak olmayan köyde farklı kimlikler farklı tartışmaları da beraberinde getiriyor. Köy kahvesindeki tartışmaları anlatan Mustafa'nın kardeşi Ali Yılmaz, Türkiye'de AKP, CHP ve MHP'nin doğru politika yapmamasından kaynaklı bu seçimde partilerine değil HDP'ye oy vermeyi düşündüklerini söyledi.

(fk)