Helin Yıldırım/JINHA

AMED - Suriye'de yaşanan iç savaştan dolayı evini terk ederek Türkiye'ye gelen kadınlardan bir bölümü yaşamlarını idame ettirebilmek için yollarda araba camlarını siliyor ve dilencilik yapıyor. Savaş mağduru göçmen kadınlar ekonomik şiddetin yanında sokaklarda taciz saldırılarıyla da yüz yüze kalıyor.

Suriye'de yaşanan iç savaştan dolayı ülkelerini terk etmek zorunda kalan yaklaşık iki milyon kişi Kuzey Kürdistan ve Türkiye'ye geldi. Bu sayının yarıdan fazlasını kadın olduğu tahmin ediliyor. Yüzde 30'u kamplara yerleşen savaş mağduru göçmenlerin büyük bir bölümü ise yerleştikleri şehirlerin en ücra köşesinde açlık ve yoksullukla boğuşuyor. Her gün sokaklarda cam silen ve dilenen onlarca Suriyeli kadına rastlamak mümkün. Sokaklarda para kazanmak için istemedikleri bir işi yapmak zorunda kalan kadınlar bir yandan ekonomik şiddete maruz kalıyor, diğer yandan ise taciz tehdidi ile karşı karşıya bırakılıyor.

Taciz apaçık görülüyor

Erkeklerin sözlü ve fiziksel tacizlerinin yanı savaş mağduru kadınlar giderek sayıları da arttığı için toplum tarafından istenmiyor. Diyarbakır'da savaş mağduru göçmen kadınlarla konuşmadan önce onları uzaktan izleyerek, tacizlere bire bir tanık olduk. Savaş mağduru kadınlar cam silmek için yanaştıkları araçlarda ve yada dilencilik yaptıkları köşe başlarında erkekleri sözlü ve fiziksel saldırısına maruz kalıyor. Ancak kadınlara mikrofon uzattığımızda konuşmak istemiyor. Konuşanlarda konu tacize gelince susmayı tercih ediyor.

'Çocuklarım benim gibi olmasın'

İkna çabaları sonucunda konuşmaya razı olan Fatma, 4 çocuk annesi olduğunu anlatarak söze başlıyor. Fatma, sokakta çalıştığını haftanın bir günü de eve temizliğe gittiğini söylüyor ve "Evden çıkıp aynı yere gelip oturuyorum. Herkes artık beni tanıyor kimse benden rahatsız değil üstüne çok seviyorlar. İş olsa yaparsın Allah el kol vermiş. Niye yapmayasın? Biz çocuklarımız giyinebilsin, yiyecek yemeği olsun diye mecbur bu işi yapıyoruz. 4 tane çocuğum var sadece kız olanı okuyabiliyorum. İstiyorum ki o benim gibi olmasın" diye devam ediyor.

'Kardeşlerimde bu işi yapıyor'

Sadece genç kadınların değil caddelerde arabaların camlarını silmek için sabahın erken saatlerinden geceye kadar çalışan kız çocukları da taciz saldırılarına uğruyor. Büyüyünce doktor olmak isteyen 8 yaşındaki Tuğba, "Bu işi yapıyorum çünkü evimiz kiradır bizde 10 kardeşiz. Sabah 7-8 gibi geliyorum akşam 10'a kadar buradayım. 15-20 lira kazanıyorum. Bana yetiyor. Kardeşlerimde aynı benim gibi bu işi yapıyorlar" diyor.

'Kötü bakıyorlar'

Zehra ise bazen kendilerine hakaret edenlerin de çıktığını ama çocuk oldukları için belki de daha az maruz kaldıklarını söylüyor ve ekliyor: "Bize küfreden oluyor. Bazen pismişiz gibi bakıyorlar. Ya da kafalarını çevirip bakmıyorlar. Sanki orda yokmuşuz gibi. Bazen de 'yapmayın gidin okula' diyorlar bizde paramız yok diyoruz."

(fk)