JINHA

ŞIRNEX - "Betonlar arasındaki bu yaşama alışamadım" diyen 65 yaşındaki Zeynep Belge, 45 yıldır teşisinde yün eğiriyor.

Savaş, ekonomik nedenler, zorla yerinden etme politikalarıyla köylerinden ayrılarak kentlere gelen kadınlar kendilerine dayatılan 'yeni yaşama' karşı üretimden gelen güçleri ve özlemleriyle bin yıllık miraslarına sahip çıkıyor. Kürdistan'da kadınlar hala yün ipini hiç koparmadan teşîsinde eğirebiliyor. Şırnak'ta yaşayan 65 yaşındaki Zeynep Belge evinin bir köşesini yaptığı el işlerine ayırarak hem geçimini kaynağını sağlıyor hem de bin yıllık kültürü yaşatıyor. Sanayinin gelişmediği dönemlerde kadının emeğiyle yünün ipe dönüştürme aracı olan 'Teşi' ile çorap yapıyor. Yünden ip üretimi yapan Zeynep, bu ipten yörede çokça kullanılan barzun (kadınların yaylara giderken omuzlarına atarak eşyalarını bıraktıkları çanta), şutik (yöresel kıyafetlerde pantolona bağlanan kuşak), kepenek (çoban kıyafeti), hurç ve çantalar yapıyor.

'Kadının emeği doğal ve zararsızdır'

Dicle Mahallesi'nde yaşayan Zeynep, yaptıklarını satarken aynı zamanda halkın kendi kültürünü unutmamasını da sağladığını söylüyor. 20 yaşından bu yana el işleriyle para kazandığını belirten Zeynep, "Kadının emeği doğaldır zararsızdır. Şimdiki kuşak farkında değil" dedi. Beton yığıntılarının ve ve teknolojinin kültürü yok ettiğini ifade eden Zeynep, "Bu yaşantıya alışamadım. Bu beton yığınlarının içinde kültürümüzün unutulmaması için savaş veriyorum" diye konuştu.

'Kültür unutulduğu taktirde özlerinden uzaklaşırlar'

Bir ülkeyi ve toplumu ayakta tutan en önemli etkenlerden birinin kültürel miras olduğunu söyleyen Zeynep, "Bu yaptıklarımızın unutulmaması lazım. Yeni kuşağın da bunları unutmaması gerek unuttukları takdirde kendi dillerinden ve özlerinden uzaklaşırlar. Bütün genç kadınlara çağrım bu mirasa sahip çıkmaları ve kendi ayakları üzerinde durmalarıdır" diye belirtti.

(aı/gc)