JINHA

WAN - Marketlerde satılan süt ve süt ürünlerinin doğal yollarla üretilmediğini belirten Vanlı kadınlar, hem sağlık açısından hem de ev ekonomileri için el emeğiyle elde edilen üretimin devamlılığının olması gerektiğini vurguladı.

Günümüzde fabrikalarda üretilen süt ve süt ürünlerinden peynir, yoğurt, tereyağı ve benzeri gıdalar geçmişte kadınların el emeğiyle doğal yollarla üretilirdi. Farklı markalar adı altında piyasaya sürülerek marketler aracılığıyla evimize kadar gelen bu gıdaların içerisinde bulunan katkı maddeleri ise sağlık açısından her geçen gün daha tehlikeli bir hal almaya başlıyor. Marketlerdeki bu gıdaların sağlık açısından ne kadar riskli olduğuna dikkat çeken Vanlı kadınlar, yıllar öncesinde bu gıdaları üretmek için yayık kullandıklarını hatırlatarak şimdilerde ise yayığın evlerde süs diye duvarlara asıldığına işaret etti.

'Şimdilerde kadınlar süt ürünlerini marketlerden alıyor'

Müsriye Işık (70), yıllar geçmesine rağmen halen bazı kadınların yayık kullandığını duyduğunda memnun olduğunu dile getirerek, hatta bu kadınların doğal yollarla elde ettikleri ürünleri ev ekonomilerine katkıda bulunmak için sattığını da söyledi. Kadınların bu geleneği halen devam ettirmelerinin önemli olduğunu belirten Müsriye, 50-60 yıl geriye giderek, 15-20'li yaşlarda iken güne sabahın erken saatlerinde başladığını ifade etti. Müsriye, "Sabah çok erken saatte uyanır koyunları göl kenarına otlatmaya götürürdüm. Ardından koyunlar sağardım. Elde ettiğim sütü yayıklara doldurarak boynuma asar koşa koşa eve giderdim. Sonra ateş yakarak sütü kaynatırdım. Şimdi ise kadınlar marketlerden süt alıyor" diyerek sitemini dile getirdi.

'Bir yıldır Feraşin'e gidemiyorum'

Doğayla iç içe olan yaşama olan özlemini dile getiren Esmihan Işık, şimdi ise o doğadan eser kalmadığını kaydetti. Esmihan, doğadan elde ettikleri ürünlerin şimdi marketlerde satıldığını ifade ederek, bu durumdan dolayı üzüntüsünü dile getirdi. Esmihan, Hakkari, Van ve Şırnak üçgeninde bulunan Feraşin'e bir yıldır gidemediğini belirterek, "Feraşin'de biz peynirimizi, yağımızı sütümüzü yayık ile yapardık. Artık yapamıyoruz. Bir yılı aşkın bir süredir Feraşin'e gidemiyorum. Çünkü askerler köye gitmemizi engelliyor" dedi.

'Kadınlar kendileri de üretebilir'

Marketlerden süt, peynir, yağ ve yoğurt almayı tercih etmediğini söyleyen Cemile Ataman (32) ise, bu nedenle her şeyi kendi el emeğiyle hazırladığını belirtti. Cemile, yaz mevsiminde konserve ve diğer süt ürünlerini kış mevsimi için hazırladığını ifade ederek, bunu aynı zamanda ev ekonomisine katkıda bulunmak için yaptığını da sözlerine ekledi. Cemile, kadınların hem ekonomik açıdan hem de kendi sağlıkları için kendi el emekleri ile kendi yiyeceklerini üretebileceğini dile getirdi.

(ry/dc/fk)