Gülfidan Ataman/JINHA

WAN -Kürdistan'da devletin uyguladığı savaş nedeniyle göç ederek, Edremit'teki TOKİ'lere yerleşmek zorunda kadınlar, beton yığınlarından arta kalan yeşil alanlarda yetişen otları toplayarak doğal yaşama olan özlemlerini gideriyor.

Kentlerin bunaltıcı havasından dolayı kadınlar toprakla var olmayı yaşam biçimi haline getirmeye devam ediyor. Kürdistan'da süren savaş nedeniyle göç ederek Van'ın Edremit ilçesindeki TOKİ'lere yerleşmek zorunda kalan kadınlar, dört duvar içerisine sıkıştırılmanın çaresini çevredeki yeşil alanlarda yetişen otları toplamakta buldu. Kadınlardan Rojda Devrim (26), TOKİ'lere mecbur bırakıldıklarını söyleyerek, beton yığınları içerisine hapsedildiklerini dile getirdi. Rojda, kadının doğayla iç içe olması gerektiğini kaydederek, "Doğa ile kadının bağını kesmek ve kadını sistemin bir parçası haline getirmek devletin asıl amaçları arasındadır" şeklinde konuştu.

'Sabahın erken saatlerinde dağlara çıkıyorum'

Doğal yaşamdan vazgeçemediğini dile getiren Rojda, dağlarda topladıkları otların sağlık açısından faydasına işaret etti. Rojda şöyle devam etti: "Her sene yaz başında topladığımız bir bitki çeşidimiz var. Kürt baharatı olarak da biliniyor. Bu bitki, kekik ya da yabani nane olarak da biliniyor. Sabahın erken saatlerinde ya da akşama doğru dağların yüksek kısımlarına çıkıp topluyoruz. Yaban nanesi doğal bir ortamdan topladığımızdan çarşıda makinelerden geçirilenler gibi olmuyor. Nefes açıcı bir baharat olmasının yanı sıra yemeklerde de sıkça kullanılır."

'Betonların içinden çıkıp bitkilerle nefes alıyorum'

Göç ettirilen bir diğer kadın Hikmet Balık (65) ise, Şırnak'ta yaşanan savaştan dolayı Vana göç ettiklerini söyledi. Yıllarca dağlarda ve bitkilerin içinde yaşadıktan sonra beton yapıların içinde nefes alamadığını belirten Hikmet, yaşam alanı olarak dağları mesken tuttuğunu belirtti. Hikmet, "Sabahın ilk ışığında çıkıp ot topluyorum. Bunlar nane, kekik, çiriş, ısırgan, semizotu ve daha ismini sayamadığım bir sürü ot var. Hem geziyorum hem de otları topluyorum. Yazın topladığım otların bazılarını kışlık olarak ta kaldırıyorum. Toplayıp yıkadıktan sonra ya pencerenin kenarında ya da güneşte kurutuyorum" diye konuştu.

'Zahmetli olsa da ot toplarken mutlu oluyorum'

Kendisini mutlu hissettiği tek anın doğal ortamda geçirdiği zaman olduğunu ifade eden Siyaset Satıcı (55) da, 3 yıl önce taşınmak zorunda kaldığı TOKİ'lerde sıkışıp kaldığını söyledi. Siyaset, "Dağların yüksek alanlarına çıkıp, Kari (yılanyastığı), nane, kekik topluyorum. Beton yığınları içinden çıkıp bitkiler içinde nefes alıyorum. Sabah erken çıkıyorum. Otlarımı tek tek topluyor yeşil alanlarda geziyorum. Taşların arasında yetiştiği için toplaması biraz zahmetli oluyor. Ama her ne kadar zahmetli olsa da ot toplamakla uğraşmaktan dolayı çok mutlu oluyorum. Bazı otları kış için kurutuyorum. Bunları pilav, bulgur ve çorbalarda kullanıyorum" dedi.

(dc/mg)