JINHA

AMED - Diyarbakır'ın Eğil ilçesinde yaşayan Ermeni yurttaşlar, tüm yaşananlara rağmen direnen ancak yıkıntılar içinde kalan kilisenin onarılmasını ve rahatça, açık bir şekilde ibadetlerini yapmak istiyor.

Diyarbakır'dan 50 kilometre uzaklıkta bulunan Eğil, doğal güzelliklerini yanı sıra antik kent özelliğine sahip. Birçok medeniyetin yaşadığı Eğil Asurca'da Aşipalis, Ermenice'de Arkatiakert, Süryanice Encil, Rumca'da Karathiokerta, Kürtçe'de Gêl isimlerini alıyor. Kiliseler, hanlar ve hamamlar gibi yapılarla tarihte izler bırakan Ermeniler bugün de "buradayız" dercesine direniyor. Halk yolların ve yokuşların olması nedeniyle ulaşılması zaten zor olan kaleler, kiliseler ve hamamların onarılması istiyor.

Eğil'de yaşayan Ermeniler 1915'te yaşadıkları büyük katliamı unutmadıklarını ifade ediyor. Katliamda kadınların tecavüze uğramamak için kendileri Dicle Nehrine attıkları ve kemiklerinin halen Dicle Nehri'nde olduğu anlatılıyor. Ermeniler baskıların hala devam ettiğini ifade ederken, terk edilmiş, yıkılmaya bırakılmış kiliseler, hanlar, hamamlar, tüneller ve kalelerden yaşananlar okunabiliyor.

'Devlet kiliseyi yapmaz'

Tarihi Ermeni Kalesi ve hemen aşağı kısmında kalan Ermeni Kilisesi tüm yaşananlara rağmen direniyor. İlçedeki Ermeni yurttaşlar, kiliselerin onarılıp ibadete açılmasını istiyor ama oraya gidip rahatça ibadetlerini yapabileceklerinden de kuşkulu. Çünkü halkın kendilerini dışlamasından korkuyorlar. Eğil'de büyük zahmetlerle yapılan kiliselerin aktifleşmesini istediğini söyleyen Hanım Dicle, "Tekrar gelip ibadetlerini yapmalarını isterim" dedi.

Müslümanlar için ziyaretler yapıldığını aynı şekilde Ermeniler için de kiliselerin onarılması gerektiğini ifade eden Hanım, "Bundan 50 yıl önce Ermeniler gelip mum yakıyorlardı, horoz kesip dağıtıyorlardı. Artık kimse gidip mum yakmıyor, ibadetlerini yapmıyorlar kilisede. İnsanlar yağmaladılar, taşlarını alıp ev yaptılar, hayvanların samanlarını koydukları yer olarak kullandılar. Şimdi de kiliseden bir şey kalmadı. Kiliseleri Ermeniler yaptı, şimdi Eğil'de Ermeni kalmadı, kim yapacak devlet yapmaz" ifadelerinde bulundu.

(ea/gc)