JINHA

ŞIRNEX - İdil'de inşa çalışmalarında yer alan kadınlar, ilk olarak bir kültür olan tandırlarını yeniden inşa ediyor. Tandır yapımına başlayan İdilli kadınlardan Xecice Çatak, tandırların bilinçlice hedef alındığını söyledi.

Şırnak'ın İdil ilçesinde 16 Şubat Salı günü ilan edilen "sokağa çıkma" yasağı ardından yakılıp yıkılan kentte evler gibi tandırlarda ağır tahribata uğradı. Devlet güçlerinin ağır silahlarla yaşam alanlarını yerle bir ettiği İdil ilçesinde inşa çalışmalarında aktif rol alan kadınlar, direnişlerini yaşamın her alanına taşıyor. Tandırları yok edilen kadınlardan biri olan Xecice Çatak, soykırım saldırıları sırasında devlet güçlerinin özellikle tandır ve bahçelerine zarar verdiğini dile getirdi.

Tandırlar bütçeye katkı sağlıyor

Soykırım saldırılarından geriye kalan yıkıntıları yeniden inşa etmek adına var gücüyle çalışan İdilli kadınlar, yıkılmış evlerin önünde vazgeçemedikleri tandırları yeniden kuruyor. Ailelerin çok nüfuslu olması ekmek tüketiminin de çok olması anlamını taşıyor. Her gün fırından ekmek alma imkanı olmayan kadınlar, yaptıkları tandırlar ile aile bütçesine katkıda bulunuyor.

Özenerek yapılan tandırlar yok edildi

Yıkımın en fazla olduğu Turgut Özal Mahallesi'nde harabeye dönen evlerin kapısına yok edilen tandırların yerine yeni tandır yerleştiren kadınlardan Xecice Çatak, saldırılarda tandırlarını talan ettiğini, parçaladığını söyledi. Özenerek yaptıkları tandırların yok edilmesine tepki gösteren Xecice, yasak sonrası tandır ekmeğini yiyemediklerini aktardı. Xecice, "Biz tandır ekmeği ile büyüdük biz fırın ekmeğini yiyemiyoruz. Ne biz yiyebiliyoruz fırın ekmeğini ne de çocuklar sevebiliyor" dedi.

'Devlet güçleri rahat edemeyelim diye yok ediyor'

İdil'de evleri hiç zarar görmemiş ailelerin özellikle tandırları ve bahçelerinin devlet güçleri tarafından tahrip edildiğini ifade eden Xecice, "Yasak dönemlerinde bile çoğu aile ekmek ihtiyaçlarını fırınlara gerek duymadan tandırlardan gideriyordu. Devlet güçleri de bunu iyi bildiği için rahat etmeyelim diye tandırları talan etmişler" şeklinde konuştu.

'Geriye ne ağaçlar, ne evler, nede tandırlar kaldı'

Her evin koca bir bahçesi olduğunu ve bu koca bahçelerde her şeyin bulunduğunu belirten Xecice, bahçelerinde yeşillikler, domatesler, biberler kısaca bir mutfağın bütün ihtiyaçlarını karşılayacak kadar çok meyve ve sebze yetiştirdiklerini dile getirdi. Aynı bahçe içinde tandırda olunca marketlere ve fırınlara ihtiyaç duymadıklarını söyleyen Xecice, "Şimdi ise devlet güçleri geriye hiç bir şey bırakmadı. Ne ağaçlar kaldı, ne evler kaldı ne bahçeler kaldı nede tandırlarımız" dedi.

Tandır olmadan ekmeğin tadını alamadığını kaydeden Xecice, devlet güçlerinin yıkım sırasında zaman kaybetmeden tandırlara, kültürlerine saldırdığını belirterek, "Onlar yıkmaya devam etsin biz yine iki üç ev bir araya gelip tandırlarımızı kurarız" diye ifade etti.

'Asla düşmeyeceğiz dimdik ayaktayız'

Tandır yapımına devam eden ve iç geçirerek konuşan Xecice, "Perişan bir haldeyiz ama inşallah biz dimdik ayakta olacağız. Asla düşmeyeceğiz ayakta olacağız. Onlar bize ne yaparsa yapsın biz yine ayakta olacağız" diye belirtti.

(ekip/dm/mg)