JINHA

AMED - Sonbaharın gelmesiyle üzüm bağlarına giden kadınlar, topladıkları üzümlerden pekmez, pestil ve birçok ürün elde ediyor. Eğil'in Sarıcak köyünde kadınların pekmez yapımı renkli görüntüler oluşturuyor.

Diyarbakır'ın Eğil ilçesine bağlı Sarıcak köyünde her mevsim üzüm bağlarına giden kadınlar, pestil, pekmez, helva, cevizli sucuk, meşrubat yapımını başlıyor. Köyde hemen her ailenin üzüm bağları var. Üzümler iyi hasat çıkardığında dışarıdaki yakınlarına da ürünlerini gönderiyor ya da satışa çıkarıyor. Üzümler toplandıktan sonra havanda suyu çıkarılarak pekmez yapımına başlanıyor. Çizmelerle üzümleri ezen kadınlar elde edilen üzüm suyunu büyük kazanlara doldurarak kaynatıyor. Kadınlar hijyen için de 'pekmez toprağı' dedikleri toprak türünü kazana atıyor.

Kışın olmazsa olmazı

Köyde en fazla deneyime sahip kadınlardan biri ise Hayriye Bingöl. 63 yaşındaki Hayriye doğayla iç içe geçen yaşamında birçok bilgiye sahip olmuş. Pekmezin yapımını bir de Hayriye anlatıyor: "Üzümlerimizi tahra ile buduyoruz. Budadıktan sonra fazla olan çalı çırpıları sonbaharda kazanları kaynatmak için bir yerlerde depoluyoruz. Daha sonra motorla toprağı çift ediyoruz. Uzun dalların yere değmemesi için hemen bağın yanına bir sopa dikiyoruz ve dalı onun üzerine atıyoruz. Üzümlerin tuttuğunda yere değmemesi için salkımlar havadan sarkıtılıyor. Daha sonra motor römorkuyla üzümleri topluyoruz ve havanın yanına getiriyoruz. Bu üzümleri sıkıp suyunu çıkartıyoruz. Asıl sırrı ise toprağıdır. Bu toprağı dağlardan getiriyoruz ve çok özeldir. Bu toprak olmadan yaptıklarımızın hiç biri olmaz. Çünkü üzüm suyunun ciğerini temizliyor."

Şehre taşınmış olmasına rağmen hala sonbaharda üzüm bağlarına gelen Caziye Bingül ise 15 yaşından beri üzüm bağlarından kopamıyor. Caziye, her yıl köyüne gelip, üzümden elde edilenleri kardeşleriyle paylaşıyor.

Kış boyunca pekmezi tükete kadınlar ne kadar sağlıklı olduğunu da ekliyor.

(md-ma/gc)