JINHA

İZMİR - Yerlerini, yurtlarını, ailelerini, akrabalarını terk etmek zorunda kalan mülteciler, kamyon kasalarında, konteynerlerde, hınca hınç dolduruldukları teknelerde umut yolculuğuna çıkıyor. Ancak bu yolculukları çoğu zaman ölüm ve yaşam arasında gidip gelen bir trajediye dönüşüyor. Sadece 2015'in başından bu yana Avrupa'ya kaçak yollardan girmek isterken Akdeniz'de can verenlerin sayısının 2 bin 870.

Dünya üzerinde savaşlar, çatışmalar, doğal afetler ve baskı rejimlerinin kurbanları olarak yaşadıkları yerleri terk edip ulaşabildikleri ülkelere sığınan insanların sayısı, Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliği'nin (BMYK) verilerine göre, 2012 yılının sonunda 35,8 milyona çıktı. 17,7 milyon insan kendi ülkesi içinde göç ederken, 10,5 milyon insan da "güvende" olacaklarını düşündükleri ülkelere sığındı. Mülteci statüsü alamayan göçmenler de düşünüldüğünde bu sayı ciddi rakamlara ulaşıyor. Türkiye, çatışmaların yoğun yaşandığı ve dolayısıyla yoğun mülteci göçünün olduğu coğrafyalara yakınlığı ve Avrupa ülkelerine geçmek isteyenler için bir geçiş ülkesi olarak görülmesi nedeniyle göç hareketlerinin merkezinde yer alıyor. Son dönemde Suriye'de yaşanan savaşla birlikte artan mülteci rakamları mülteci sorununu Türkiye gündemine yerleştirmektedir.

1988 yılından bu yana 19 bin 142 insan Avrupa kıyılarına ulaşmaya çalışırken hayatını kaybetti. Sadece 2014 yılında ölenlerin sayısı ise 4 bin 868. Sayılar geçen yıllara göre değişirken son 10 yılda 6 bin 707 mülteci Sicilya kıyılarında hayatını kaybetti.

Rakamlarla ölümler

1990 yılında Yunanistan'a gitmek isteyen 20 mülteci, bir yıl sonra aynı yerde başka bir teknenin batmasının ardından 6 İranlı mülteci yaşamını yitirdi. Birbirini izleyen yıllarda trajediler tekrarlandı, 14 Eylül 1992 tarihinde İzmir'in Çeşme ilçesi açıklarında batan teknede 29 kişi, 15 Kasım 1994'de Muğla'nın Bodrum ilçesi sahilinde 27 kişi, Mayıs 1996'de İzmir'in Gümüldür ilçesi sahilinde 24 kişi yaşamını yitirdi. Haziran 1997'de ise 31 göçmeni taşıyan bir tekne İzmir'in Çeşme ilçesi açıklarında battı, 16 ceset bulundu ve 5 kişi kurtarıldı. Başka bir döneme bakıldığında ise rakamların değişmeden devam ettiği görülüyor. Ağustos 2003'de Sudanlı ve Moritanyalı göçmenlerden 19 kişi Altınoluk açıklarında boğularak yaşamını yitirdi.

Kasım 2004'te 20 kişiyi taşıyan bir tekne Doğanbey açıklarında battı ve 5 kişinin cesedi bulunamadı. Kasım 2005'de İzmir'in Çeşme ilçesi açıklarında mültecileri taşıyan teknenin batması sonucu 10 kişi boğularak hayatını kaybetti. Nisan 2007'de Kuşadası'na bağlı Güzelcamlı beldesinde teknenin batması sonucu, 6 kişi boğularak yaşamını yitirdi. Mayıs 2007'de Güzelcamlı beldesinde 17 Ağustos 2007'de Urla'ya bağlı Zeytinli beldesi açıklarında 6 mülteci, Kasım 2007'de Çanakkale'nin Ezine ilçesindeki Yeniköy Limanı açıklarında 3 mülteci teknelerinin batması sonucu boğularak yaşamını yitirdi.

Batan tekneler ve ölüm

8 Aralık 2007 tarihinde İzmir'in Seferihisar ilçesinden yola çıkan ve yaklaşık 85 kişi oldukları belirten mültecileri taşıyan tekne, kötü hava şartları nedeniyle alabora oldu. 9 Aralık sabahı, karaya vuran cesetler üzerine başlatılan arama kurtarma çalışmalarında 46 kişinin cesedine ulaşıldı. 6 kişi ise kendi çabası ya da sahil güvenlik ve balıkçıların yardımıyla kurtuldu. 7 Eylül 2012 tarihinde İzmir'in Menderes ilçesine bağlı Ahmetbeyli beldesinin Baradan koyu yakınlarında tahmini rakamlara göre, 100'den fazla sığınmacıyı taşıyan teknenin batması sonucu en az 68 kişi hayatını kaybetti.

26 Şubat 2013 tarihinde Yunanistan'ın Sisam Adası'na gitmek amacıyla aralarında Eritre, Filistin ve Afganistan uyruklu 33 erkek, 5 kadın ve 6 çocuktan oluşan 44 kişilik mülteci denizde boğulmak üzereyken kurtarıldı. Muğla'nın Bodrum ilçesinden Yunanistan'a gitmek üzere mültecileri taşıyan gemi 25 Temmuz'da Kos Adası yakınlarında batmış, 12 kişinin de cesedi bulundu. 29 Kasım günü, Yunanistan'ın Midilli Adası'na gitmeye çalışan Suriye uyruklu mültecileri taşıyan bir bot, Balıkesir'in Burhaniye ilçesi açıklarında battı, biri çocuk 4 kişi yaşamını yitirdi. Yunanistan'a gitmek üzere, İzmir'in Çeşme ilçesi Alaçatı beldesi açıklarında 44 mülteciyi taşıdığı tahmin edilen teknenin batması sonucunda 1'i çocuk 3 kişi yaşamını yitirdi.

2014'te 4 bin 868 mülteci yaşamını yitirdi

Birleşmiş Milletler (BM) bünyesindeki Uluslararası Göç Örgütü (IOM) tüm dünyada 2014'te hayatını kaybeden mültecilerin sayısını 4 bin 868 olarak açıkladı. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin (UNHCR) verilerine göre ise Akdeniz'de 2014'teki ölenlerin toplamı 3 bin 400. Yine 2014 yılında İtalya'ya Akdeniz'i geçerek ulaşmaya çalışırken 2 bin 621, Yunanistan'a Ege Denizi'ni geçerek ulaşmaya çalışırken 224, İspanya'ya Akdeniz'i geçerek ulaşmaya çalışırken ise 25 mülteci yaşamını yitirdi. Ege Denizi dahil Akdeniz'i geçmeyi başaran 467 bin 153 mültecinin Avrupa ülkelerine giriş yaptığı belirtildi ve bu mültecilerin yaklaşık 200 bini Suriyeli olduğu açıklandı. IOM'ye göre, yılbaşından beri Avrupa'da deniz yoluyla en fazla mülteci Yunanistan'a gitti.

Yunanistan'a 2014 yılında 336 bin 968 mülteci giriş yaptı. Bunların yaklaşık 176 binini Akdeniz üzerinden giden Suriyeliler oluşturdu. İtalya'ya ise Akdeniz'i geçerek 127 bin 266 mülteci ulaştı. İspanya'ya 2 bin 819, Malta'ya 100 mülteci gitti. Akdeniz 2 bin 870 mülteci yaşamını yitirdi.

IOM, 2015'in başından bu yana Avrupa'ya kaçak yollardan girmek isterken Akdeniz'de can verenlerin sayısının 2 bin 870'i bulduğunu açıkladı. Akdeniz, Ocak'ta 77, Şubat'ta 359, Mart'ta 69, Nisan'da bin 243, Mayıs'ta 95, Haziran'da 10, Temmuz'da 130 ve Ağustos'ta 678 mülteciye yaşamını yitirdi. Eylül'ün ilk 20 gününde ise 209 mülteci Akdeniz'de hayatını kaybetti. Nisan'da Akdeniz tarihinin en büyük mülteci facialarından biri yaşanmış, Libya'dan İtalya'ya yaklaşık 700 mülteciyi taşıyan teknenin batması sonucu sadece 49 kişi kurtarılabilmişti.

Avrupa ülkelerine bu yıl girmeyi başaran mülteciler arasında Suriyelileri 50 bin 177 kişi ile Afganistan, 30 bin 708 kişi ile Eritre'den gelenler takip etti. Geçen yılın tamamında 219 bin mülteci Akdeniz'i geçerek Avrupa'ya ulaşmış, yaklaşık 3 bin kişi yaşamını yitirdi. 2015'in başından bu yana ise Avrupa'ya kaçak yollardan girmek isterken Akdeniz'de can verenlerin sayısının 2 bin 870

(ht/dk)