Öykü Dilara Keskin/JINHA

ANKARA - Adli Tıp Kurumu'nda yapılan değişiklikle cenazelerin kaçırılmasının yasallaştırılmasına ilişkin konuşan İHD avukatlarından Sevim Salihoğlu, "ATK yönetmeliği savaştan kaynaklı çıkarılmış. Devlet yasağa aykırı davranarak, yönetmeliklerle cenazeleri kaçırmaya çalışıyor. Bu mantıkla yapılanlar mevzuata aykırıdır" dedi.

Kürdistan'da savaş konseptinin devreye girmesiyle katliamlar devam ederken, katledilen yurttaşların cenazeleri sokaklardan alınamıyor. Cenazelerini almaya giden halk taranırken, cenazelerini alanlar ise devlet terörü nedeniyle cenazelerini defin edemiyor. Halkın cenazelerin almasına bile izin vermeyen devlet, Adli Tıp Kurumu (ATK) yönetmeliğinde yeni değişiklikler yaparak, iki düzenleme ile cenazelerin kaçırılmasının yasal hale getirdi. Yeni düzenlemede, "Cesedin teslim veya gömülme işlemleri sırasında kamu düzeninin bozulabileceği veya toplumsal olayların meydana gelebileceği ya da suç işlenebileceği mülki idare amirince değerlendirildiği takdirde cesetler, gömülmek üzere doğrudan mülki idare amirliğine teslim edilir" ibaresi eklendi. Ayrıca, teslim edilen cenazelerin defnedilmesi için 24 saat süre tanınan yönetmelikte, "Süresi içinde defin işlemi yapılmayan cenazeler, mülki idare amirinin kararıyla bulunduğu yerden alınarak gömülür" düzenlemesi yapıldı.

'Beyaz bayrakla gidip cenazemizi almaya çalışıyoruz'

Konuya ilişkin konuşan İHD Ankara Genel Saymanı Sevim Salihoğlu, Katledilen insanların yakınlarına da travma yaşatıldığını kaydederek, "Öyle bir durumdayız ki kendi topraklarımız da cenazemizi almaya, beyaz bayraklarla gidiyoruz. Yüz yıllardır yaşadığımız topraklarda beyaz bayrakla gidip cenazemizi almaya çalışıyoruz, bazen alamayıp bakıyoruz sadece" dedi. İleri de insanların yaşamlarını uzun yıllar etkileyecek travmalar yaşandığına dikkat çeken Sevim, "Toplumlarda cenazelerle ilgili örf ve adetler vardır. Cenazelerinizi aldıkta sonra dini vecibelerini yerini getirip evinizde taziyeleri kabul ederseniz. İnsanlar acılarını taziyelerle törenlerle dindirmeye çalışırdı, yüz yıllardır bunları yapıyor. Ama şimdi bunlar engelleniyor" dedi.

TCK'nin 130. maddesi uygulanmıyor

Sevim, TCK 130. maddesinde "Bir kimsenin öldükten sonra hatırasına en az üç kişiyle ihtilat ederek hakaret eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. Ceza, hakaretin alenen işlenmesi halinde, altıda biri olanında artırılır. Bir ölünün kısmen veya tamamen ceset veya kemiklerini alan veya ceset veya kemikler hakkında tahkir edici fillerde bulunan kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır" ifadelerinin yer aldığını hatırlattı.

"Bizim gözümüzün önünde insanlar yerlerde sürüklendi. Tahrik edercesine cenazeleri sürüklediler. TCK 130. madde, bu yapılanlara az ceza veriyor ama bu bile uygulanmıyor. En azından bu cezaların uygulanması gerekiyor" diyen Sevim, "ATK yönetmeliği savaştan kaynaklı çıkarılmış. Devlet yasağa aykırı davranarak, yönetmeliklerle cenazeleri kaçırmaya çalışıyor. Bu mantıkla yapılanlar mevzuata aykırıdır" diye belirtti.

'Tüm yaşananların tazmini gerekiyor'

Olağan üstü halin ve sokağa çıkma yasaklarının bir an önce kaldırılması gerektiğini vurgulayan Sevim, "İnsanların normal yaşamlarını dönmesi gerekiyor, bu konuda da devletin her türlü yardımı yapması gerekiyor. İnsanların yaşam hakkının engellenmesinin yanı sıra evleri ve iş yerleri yıkıldı. Yaşanan yoksuluğu daha da katmerleştirdiler. Bunların tazmini gerekiyor. Ama öncelikle oradan çıkılması gerekiyor ve halkın düşünün" diye çağrı yaptı.

'Siviller, keskin nişancıların açtığı ateşlerde katledildi'

Sevim, 24 Temmuz'dan bu yana özellikle sivillere yönelik yaşam hakkı olmak üzere çok ciddi hak ihlallerin yaşandığını hatırlattı. Hazırladıkları rapora göre, sivil ölümlerin 170'den fazla olduğunu dile getiren Sevim, "Katledilen sivillerin hiçbiri çatışmanın içinde değildi. Keskin nişancıların açtığı ateşler sonucunda katledildi. Katledilenler çocuğunu sokaktan almaya, ekmek almaya giderken yaşamını yitirdi" diye belirtti.

(sy/fk)