Şehriban Aslan / JINHA

AMED- Zazaca'nın yok olmaya karşı direndiğini belirten Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi'nde Zazaca Yüksek Lisans Programı öğrencisi Netice Altun, "Anne ve babalar anadilleri ne olursa olsun çocukları ile kendi dilleriyle konuşmakta ısrar etmelidir" dedi.

Halkların en tartışmasız haklarından biri olan anadil, yüz yıllardır ulus-devlet zihniyetinin tek tipçi dayatması altında sömürülüyor. Türkiye'de ise "Türkçe konuş çok konuş", "Vatandaş Türkçe konuş" sloganlarıyla bile yayılan asimilasyon politikaları sonucu pek çok dil yozlaşma ve yok olma tehdidi ile karşı karşıya. Kürdistan'da Diyarbakır, Bingöl, Dersim, Elazığ illerinde yoğun olarak konuşulan Zazaca (Kîrmancki) üzerine Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi'nde çalışma yapan Netice Altun, devletin anadilde eğitim taleplerini yok saydığı Türkiye'de, ailelerin çocukları ile anadillerinde konuşmaları gerektiğin vurguladı.

'İki dil arasında kalınıyor'

Araştırmacılara göre 12-13 yaşındaki çocukların belirli bir yaştan sonra dil öğrenme konusunda zorlandığını söyleyen Netice, "Konuşsalar da karıştırıp başka aksanla konuşuyorlar. Anadili gibi düz ve akıcı bir şekilde konuşamıyorsun. Yani bu yaşlara kritik yaşlar diyebiliriz" dedi. Zazaca'nın konuşulmamasını birçok nedene bağlayan Netice, "En büyük sorunumuz iki dil arasında kalmamızdır. Çünkü etrafımızda Kurmanci de Türkçe de konuşan çok. Böyle olunca da bu iki dilden birini seçiyoruz ve kendi dilimizi konuşmayı bırakıyoruz" diye belirtti.

'Zazaca konuşan genç göremiyorum'

Özellikle gençlerin Zazaca konuşmayı ötelediğine değinen Netice, Zazaca konuşan gençleri göremediğini vurguladı. Bu şekilde Zazaca'nın risk altına girdiğine dikkat çeke Netice, "Dilin unutulmaması için 2 önemli şey var. Birincisi, anadilde eğitim görülmesi gerekiyor. Fakat bu talep devlet tarafından yok sayılıyor. İkincisi ise anne ve baba evde bulunanlarla ve çevredeki bireylerle ana dillerinde konuşmaya özen göstersinler. Bu dediğim sadece Zazaca için değil Kürtçeyi kapsayan tüm lehçeler için geçerlidir" dedi.

'Zazaca yazalım, Zazaca konuşalım'

Netice son olarak, Zazaca'nın gelişmesi için çalışmalar yaptığını söyleyerek, "Elimden geldiğince kitap ve dergi benzeri kaynaklar çıkarıyorum. Hep diyorum; Zazaca yazalım, Zazaca konuşalım ve Zazaca okuyalım. Bu dil ile ilgili bugüne kadar nasıl çalıştıysam bundan sonra da gereken tüm çaba ve mücadeleyi vereceğim. Çocuklarımızla da anadilimizle konuşalım. Dilimiz kimliğimiz, tarihimiz ve geleceğimizdir, bunu yok etmeyelim" diye konuştu.

(mm/ck/gc)