JINHA

HABER MERKEZİ - Kişiyi istemediği davranışlardan ve kimi zaman da tehlikelerden koruyan 'hayır' kelimesinin küçük yaşlarda öğrenildiğine dikkat çeken Psikolog Ahmet Yılmaz, çocukların 'evet' veya 'hayır' sözcüğünü hangi durumlarda kullanması gerektiğini anlattı.

'Hayır' diyememek kimi zaman hayatı zorlaştırıyor. Karşısındakini üzeceğini ya da kıracağını düşünerek 'hayır' diyemeyen kişiler çok yıpranıyor. Kişilerin 'hayır' demeyi küçük yaşlardan itibaren öğrendiğine dikkat çeken uzmanlar, "Çocuğunuz sınır koymayı, istemediği davranışlara itiraz etmeyi 'hayır' diyerek öğrenir. Size 'hayır' diyen çocuğunuza ısrar etmeyin" uyarısında bulunuyor. Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Nöropsikiyatri Hastanesi Uzman Psikolog Ahmet Yılmaz, "Çocuğunuzdan yapmasını istemediğiniz bir davranış yapmasını istiyorsunuz, çocuğunuz size 'hayır' diye cevap veriyor. Zorla yemek yediriyorsunuz size 'hayır' diyor, yemiyor. Kendisini sevdirmek, öptürmek istemiyor 'hayır' diyor; siz ise zorla seviyorsunuz. Çocuklarınızın tercihlerine saygı duyun" diye uyarıyor.

'Hayır demek sınır koymaktır'

"Kaç tane anne-baba çocuklarının 'hayır' kelimesine saygı gösterip onu zorlamaz" diye soran Ahmet, "İstemiyorsa zorlamayayım, onun da bir kişiliği, tercihleri var ve saygı duymalıyım" diyen ebeveyn sayısının sınırlı olduğunu kaydetti. 'Hayır' demenin anlamına değinen Ahmet, 'hayır' demenin sınır koymak olduğunu belirterek, kişinin "Benim tercihime saygı duy" veya "ben bunu yapmak istemiyorum" anlamına geldiğini kaydetti. Ahmet, "Hayır demek, karşı tarafı durduran bir kelimedir. Kimi aileler, çocukları 'hayır' dedikleri halde onlara zorla istediklerini yaptırırlar ve bir süre sonra çocuk için bu kelimenin bir anlamı olmaz. 'Nasıl olsa 'hayır' desem de istediğim olmuyor' diye düşünmeye başlar ve 'hayır' içi boş, anlamını yitiren bir kelime olur" diye kaydetti.

'Hayır diyerek kendini korumayı öğrenir'

Kimi ailelerin ise çocuklarının 'hayır' demeleri anında çocuklarına küstüğünü, sevmediklerini, kırıldıklarını, üzüldüklerini söylediğinin altını çizen Ahmet, ailelerin çocukları duygusal ikilem içerisinde bıraktığını vurguladı. Bu durumun çocukların ilişkilerinde 'hayır' demekten kaçınmasına yol açtığına dikkat çeken Ahmet, "Belki küçük yaşlarda önemsiz gibi görünen bu durum, çocuklar ergenlik dönemlerine geldiklerinde aslında yaşamları için çok ciddi problemlere neden oluyor. Özellikle ergenlik döneminde başlayan bu sorunlar yetişkinlikte de devam ediyor. Ergenlik döneminde çocukların arkadaşları tarafından kabul görmeleri çok önemlidir. Arkadaşlarının sevgi ve kabullerini kazanmak için, toplum tarafından hoş görülmeyen davranışlar ona sunulduğunda, 'hayır' demekten kaçınırlar. Yetişkinlik döneminde de bu durum aynı şekilde seyreder" dedi.

'Hayır'a saygı duyun'

'Hayır' diyemeyen kişilerin istemedikleri durumlarda karşısındakilere sınır koyamadığının altını çizen Ahmet, çocukların sınırlarını belirledikleri yaşlarda anne ve babaları tarafından olumsuz tepkiyle karşılaşmalarından kaynaklı sınır duygularının yitirildiğini söyledi. Bu nedenle çocukların 'hayır' dedikleri anlarda saygı duyulması gerektiğine dikkat çekti. Ahmet, çocukların 'Hayır' kelimesinin güçlü bir kelime olduğunun farkına varması açısından izin verilmesi gerektiğini belirtti.

'Bırakalım çocuklarımız kendi kendilerini korusunlar'

Ahmet, "Küçük yaşlarda onları tehlikeye karşı koruyabiliriz ancak ergenliğe doğru sürekli onların yanında olarak onları tehlikelerden korumamız mümkün değildir. Onlara, sınır koymalarını öğreterek, yanlarında olmadığımız zamanlarda kendilerini korumalarını sağlamış oluruz. Bırakalım da çocuklarımız kendi kendilerini korusunlar" diye belirtti.

(be/mg)