Müslüman ve feminist direnişçi: Konca Kuriş

09:05

JINHA

İSTANBUL - "İnsanlar; erkeklerin Kuran'da daha üstün olduğu mesajının verildiğine inanıyorlar. Ama böyle bir ayet yok. Kuran'ı erkekler yorumluyor; kadınlar çevirse çok farklı olur" diyordu Konca Kuriş. Bu düşüncelerinin ardından Hizbullah tarafından kaçırılarak katledilen Müslüman ve feminist Konca Kuriş, tüm tehditlere rağmen cesaretini kuşananlardan...

Devrim, direniş ve mücadele dolu tarihinde, binlerce saklı kalan kadınların adı var. Adını dahi bilmediğimiz fakat mücadele tarihine emeğini, canını katan kadınlar var. Konca Kuriş de mücadelesiyle tarihindeki misyonunu oynadı. Adını çok az kişinin bildiği, Cumartesi Anneleri'nin eyleminde fotoğrafının yer aldığı bir kadın Konca Kuriş. Müslüman ve feminist olan Konca, birçok algıyı kırarak, başörtülü olup feminist mücadele de yer alınabildiğinin örneğini oluşturdu. Kuran'ın sadece erkekler tarafından yorumlamaması gerektiğini savunan Konca'nın düşünceleri ve mücadelesi aşırı dinci kesimler tarafından hazmedilemedi. Ve Konca 1998'de Hizbullah tarafından kaçılarak, 38 gün süren işkencenin ardından katledildi.

'Kuran'ı kadınlar da yorumlamalıdır'

Mersin'de 16 Ekim 1961'de dünyaya gelen Konca Kuriş, Türkmen, Sunni ve Yörük'tü. Konca, daha 16 yaşındayken evleniyor, toplum baskısı nedeniyle kapanmaya zorlanıyor. Farklı İslami yapılarla tanışan Konca, sosyalist olan teyzesiyle yoğun tartışmalar yaşıyor. Tartışmalar sayesinde feminist görüşle tanışan Konca, kadının İslam'daki yerini sorgulamaya başlayarak şunları belirtiyor: "İnsanlar; erkeklerin Kuran'da daha üstün olduğu mesajının verildiğine inanıyorlar. Ama böyle bir ayet yok. Kuran'ı erkekler yorumluyor; kadınlar çevirse çok farklı olur. Erkek egemenliğini yok etmek için Kuran'ı kadınlar da yorumlamalıdır. Kadın âdet dönemindeyken namaz kılıp oruç tutabilir. İslam'da kadına başörtüsü zorunluluğu yoktur. Kuran kadınların sadece göğüslerini kapatmasını emrediyor. Kuran'da çarşaf yoktur. Kadınlar ve erkekler cuma ve cenaze namazını birlikte kılabilirler. Günümüzde çokeşlilik doğru değil, üzerine kuma getirilenler gerekirse ve güçleri varsa boşanabilmelidir."

Konca cesaretini kuşandı

Kuran'ı kadın hakları üzerinden değerlendiren Konca, erkek egemen zihniyeti de sarsıyordu. Feminist olan Konca, başörtülü ve Müslüman olduğu içinde dikkat çekiyordu. Aldığı tehditlerden korkmayan Konca, kadın mücadelesini yükseltmek ve daha fazla kadının mücadele vermesini istiyordu. Konca, Sara'nın, Rosa'nın, Zilan'ın, Tanya'nın, Asiye'nin mücadelesinin devam ettiricisiydi. Konca'nın da hikayesi yazılmadı, cesareti kuşanarak düşüncelerinin arkasında duran Konca, aslında bir çok kadın için örnek olma konumda.

38 gün işkenceye direndi

İddia edilenlerin aksine Konca, hiçbir zaman Hizbullah'ın üyesi olmadı. Aksine Kuran'ın yorumlanışın yanlış olmasından kaynaklı eleştirdiği için Hizbullah tarafından hedef haline getirildi. Ve… Konca, 1998'de kaçırıldı. 38 gün boyunca Hizbullah üyeleri tarafından işkence görmüştü. Bir kayıt çıktı "Sorgulanmamın 38'inci günü" diye… 38 gün işkenceye direnen Konca, bir evin bodrum katına gömüldü. Konca'nın cenazesi 23 Ocak 2000 tarihinde Hizbullah evlerine düzenlenen operasyonlarda bulundu. Baskınlarda, işkence görüntüleri de bulundu fakat devletin her işlediği suçta yaptığı gibi yayın yasağı getirildi görüntülere. DAİŞ zihniyetiyle işkenceyle katledilen Konca'nın katilleri 2011 yılında zaman aşımından dolayı tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.

(ödk/mg)