Duygu Erol/JINHA

ANKARA - Birçoğumuzun hayatına yön veren, şekillendiren toplumsal cinsiyet normları bize çocukluktan hatta öyle ki doğar doğmaz verilir. Bu toplumsal cinsiyet öğretileri verilirken, çocuklara renklerin, oyuncakların, kıyafetlerin, v.s. cinsiyetleri olduğu öğretilir. İnternet çağıyla beraber mobil, sanal oyunlarda öğretilmiş roller üzerinde çocuklara kadınlık, erkeklik rolleri aşılanıyor.

Çocuklar daha doğar doğmaz toplumsal cinsiyet öğretileri ile hayata başlıyor. Mavi-pembe beşik, oda, kıyafet ayrımı ile hayata gözlerini açan çocuklar, anne-babanın, toplumun ona dayattığı cinsiyet normları, öğretileri ile büyüyor. Öyle ki çocuklar oynadığı oyuncaklarda bile erkek çocuk-kız çocuk olduğuna zorlanıyor. Günümüzde çocukların aktif oyun alanları olan sosyal medya, mobil oyunlara baktığımızda dayatmalar burada da devam ediyor. Oyunların büyük bir kısmında kız çocuklarının barbie bebeklerle, oyuncak bebeklere kıyafet giydirme, makyaj yapma ya da aile figürlerinde anne ile alışverişe giden, mutfakta yardım eden rollerde yer alırken, erkek çocuklarının oyunlarında araba yarışları, hızlı koşan erkek çocukları ve rakibiyle dövüşen roller yer alıyor. En dikkat çekici olan ise oyunlarda kız çocukları ağlarken, erkek çocuklar ise hırsı temsil ediliyor.

Kız oyunları-erkek oyunları kategorileri

İlk roller oyun kategorilerinde karşımıza çıkıyor. İlk etapta "kız oyunları" ve "erkek oyunları" diye bir kategorileştirme söz konusu. "Kız oyunları" kategorisine giriş yaptığımızda ise toplumsal olarak kadınlara biçilmiş annelik, kadınlık rolleri ile karşı karşıya geliyoruz. Oyunların isimleri çocuklara evlilik, temizlik, çocuk bakımı, alışveriş ve moda kavramları üzerinden ilerliyor. "Kız oyunları" kategorisinin altında yer alan bazı oyunlar ise şöyle; Romantik İtalya Düğünü, Güzel Anne'nin Çamaşır Günü, Elsa'nın Yeni Bebeği, Melek Bebeğin Bakımı. "Erkek oyunları" kategorisinde ise daha çok militarizm içeren oyunlar ve yanı sıra araba, dövüş içeren oyunlar yer alıyor. "Erkek oyunları" kategorisinde yer alan bazı oyunlar ise şöyle; Osmanlı Tokadı, Çağlar boyu Savaş, Mavi Şeytani araba, Mafya Şoförü.

Kadın animasyon ağlarken temsil ediliyor

Bütün bunların yanı sıra yetişkinlerinde oynadığı oyunlarda da kadınların ve erkeklerin temsili mevcut. Oyunlarda kullanılan animasyonlar da öğretilmiş kadınlık ve erkeklik olgularını taşıyor. Topluma göre kadınlar duygusal iken erkekler daha soğukkanlı olarak özelliklendirilmiş. Bu öğretilmiş normlar oyunlarda da yerini almış durumda. Candy Crsah Saga herkes tarafından sıkça oynanan bir oyun. Oyunun zor seviyelerinde erkek animasyon kullanılırken, kolay seviyelerde kadın animasyon kullanılıyor ve seviye geçilmediğinde kadın animasyon ağlıyor. Toplumsal olarak ta bu böyle öğretilir; kadınlar daha kolay işlerle uğraşır ve başarısızlık olduğunda ağlarlar. Ama erkekler toplumda en zor, ağır işlerle ilgilenir ve başarısızlık genelde olmaz, olduğunda da hırslanır. Mobil oyunların büyük bir kısmında animasyonlar bu şekildedir.

(mg)