Gulan Botan/JINHA

DERÎK - Rojava-Kuzey Suriye Demokratik Federal Kurucu Meclisi Eşbaşkanı Hediye Yusuf, hazırlıkları devam eden Toplumsal Sözleşme'ye ilişkin ajansımıza konuşarak, sözleşme tartışmalarında nerdeyse son aşamaya geldiklerini belirterek, 15 Temmuz'da sonuçlandırmayı hedeflediklerini belirtti. Hediye, sözleşme ile birlikte kadın haklarının da garanti altına alınacağını kaydetti.

Rojava -Kuzey Suriye Demokratik Federal Sistemi, Toplumsal Sözleşme'nin hazırlanması için iki aydır Rojava'nın birçok kentinde halk toplantıları yaparak, halkın görüşlerini aldı. Toplumsal Sözleşme'nin hazırlıklarına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Rojava-Kuzey Suriye Demokratik Federal Kurucu Meclisi Eşbaşkanı Hediye Yusuf, "16-17 Mart günlerinde federal sistem meclis kuruluş toplantısında yürütme kurulu ve çalışmalar için dört komite biçiminde örgütlendik. Bu komitelerden belki de en önemlisi Rojava-Kuzey Suriye için öngörülen federal sistem projesinin esas çalışması olan toplumsal sözleşmenin hazırlanmasıydı. Şimdi ise toplumsal sözleşme meclisine sunulan taslaklar üzerinde çalışıyoruz. Onun için de Kürt, Arap, Süryani, Asuri, Çeçen, Türkmen halkların temsilcileri, dini, toplumsal ve siyasi partilerle de görüştük. Toplumsal sözleşmenin ilk ilkelerini ve örneğini oluştururken herkesin görüşü ve iradesi olsun istedik. Özellikle ortaklaştığımız yanları öne çıkarmak istedik. Biz şimdi her alanın hazırladığı örnekleri tek tek okuyarak ortak kararlara gitmek için tartışmalar yürütüyoruz. Bir aydır süren tartışmalar sonucunda çok önemli kararlara vardık" diye belirtti.

'Federal sistem toplumsal birlik gücüyle inşa edilecek'

Halkların birliğini esas alacak olan sistemin ilk ilkelerinde ortaklaşmaya gittiklerini kaydeden Hediye, aynı zamanda toplumsal sözleşme bildirisinin önsözü olarak; hedeflenen federal sistemde halkların birliği, ulusların özgürlüğü, demokratik sistem, demokratik ulusun boyutları esas alınarak ortak bir sonuca gidildiğini dile getirdi. Hediye, "Demokratik federal sistem, Kuzey-Suriye/Rojava'da kurtarılmış alanlarda yaşayan halkların özellikle de toplumsal birliğin açığa çıkardığı güce dayanarak kendisini inşa edecektir. Görev ve hedef bölümlerine ilişkin de ortaklaşma sağlandı. Diğer taraftan Rojava'da yaşayan halkların, ulusların, etniklerin, gurupların, inançların yani Rojava'da yaşayan her bireyin hakları nasıl eşitlenecek, hangi hukuk ve yasaya dayanacağı konuları da netleşti. Federal sistemin demokratik bir ulusu, demokratik bir toplumu amaçlamasından kaynaklı tüm gücünü kadın özgürlüğü, ekolojik sistemin bütünlüğü çerçevesinde örgütleyecek ve esas rengini burada açığa çıkaracaktır. Yine sistem kendisini nasıl bir yürütme, idari yapıya, örgütlenmeye dayandıracağı konularında komünler, meclislerden, kanton sisteminden esas alınması konusunda ortak görüşe varıldığını belirtebiliriz" şeklinde konuştu.

'Kadınların görüşü ve oyu esas alınacak'

Kadının sisteme katılımının önemine değinen Hediye, "Sözleşmede önemsediğimiz konu ise kadının bu süreçte nasıl yer alacağı oldu. Kadın hakları, haklarının korunması ve savunulması bu sözleşmede salt kağıt üzerinde mi kalacak, rolü ne olacağı tartışılan konulardı? Kadınlara kendi konfederal sistemlerini kurmalarını, ister özgün isterse de özerk olarak kendini örgütlenme hakkını tanıyor. Yine yürütme düzeyinde alınacak kararlarda çoğunluk ilkesinden ziyade kadın özgürlük alanıyla ilgili alınacak kararlarda kadınların görüşü ve oyu esas alınacak" dedi.

'Kadın hakları sözleşme ile garanti altına alınacak'

"Toplumun erkek egemen, cinsiyetçi zihniyeti aşarak demokratik bir cins eşitlikçi zihniyete kavuşması demokrasinin gelişmesinde önemli bir rol oynayacaktır" diyen Hediye sözlerine şöyle devam etti: "Genel çalışmalar dışında kadın özgürlüğü konusunda hem bölge hem de kantonlar düzeyinde çalışma yürütülecek, meclis oluşumuna gidilecek. Kadın, toplumsal eşitlik hakkını bu sözleşmeyle birlikte garanti altına alacak. Tüm sistem katmanlarında esas alınan bir diğer ölçü ise çalışmaların eşbaşkanlık sistemine dayanmasıdır. Tüm kararlarda kadın eşbaşkan olarak katılımını gerçekleştirecek böylelikle de kadın öncülük misyonunu oynayarak demokratik toplumun öncü gücü ve teminatı olabilecek. Kürtler, Araplar, Ermeniler, Süryaniler ayrı görüşlere sahip olsalar bile sözleşmede kadın öncülüğünün demokratik federal sistemin gelişmesindeki öneminin güvence altına alınmasının teminatı olduğunda hemfikir sahibiyiz. Sözleşme tartışmalarında nerdeyse son aşamaya geldik diyebiliriz. Kısa süre içerisinde bu taslak hazır olacak ve bölüm bölüm halk ve kamuoyunun görüşüne sunulacak. Daha sonra ise meclis bu çerçevede yeniden toplanıp son halini verecek. 15 Temmuz'da taslak çalışmasını tamamlamayı amaçlıyoruz."

Kadınlara federal sistemi sahiplenme çağrısı

Ortaklaşılan sözleşmede sistemin öznesi olan kadının rengini açığa çıkarabilmek ve daha başarılı adımlar atabilmek için en büyük vazifenin kadın ve gençlere düştüğünü dile getiren Hediye, "Demokratik, özgür bir toplum yaratabilmek için kadınlar tek yürek olup ele ele verip demokratik sistemi desteklemeli ve bu uğurda mücadele etmeliyiz. Bu proje için örgütlenmeli, bilinçlendirmeli ve doğru bir öncülük edilmesi gerekmektedir. Bu çerçevede Rojava ve genel Suriye'de yaşayan tüm kadınları kadın iradesinin güvencesi olan federal sistemi sahiplenmeye davet ediyorum" diyerek sözlerini tamamladı.

(mg)