Dicle Arya/JINHA

BEHDİNAN - Endama Koordinasyona Komela Jinên Ciwan Viyan Leyla hilbijartinên 7'ê Hezîranê nirxand. Viyan diyar kir ku divê jin û ciwan li ser sindoqan bersiva pêwîst bidin AKP'ê û got: "Bi qasî karanîna dengê xwe ewqas jî peyîwira parastina sindoqan dikeve ser milê jin û ciwanan. Divê em li hember tehdîdên AKP'ê bi parastina rewa li deng û vîna xwe xwedî derkevin."

Di hilbijartinên Kurdistan û Tirkiyê yên 7'ê Hezîranê de giringiya rola jin û ciwanan di danezana jinên HDP'ê de û polîtîkaya partiyên pergalê ya ser ciwanan Endama Koordinasyona Komela Jinên Ciwan Viyan Leyla ji JINHA yê re nirxand. Viyan da zanîn ku di vê pêvajoya giring de hikumeta AKP'ê hewildana provakasyonan dike, ji bo di 7'ê Hezîranê de jin û ciwan li hember polîtîkaya tinekirinê serkevin û AKP'ê di sindoqan de binax bikin 7'ê Hezîranê giringe. Viyan destnîşan kir ku bi salane li ser gelan polîtîkaya tinekirinê bi kar anî.

'AKP polîtîkaya şerê tayîbet dimeşîne'

Viyan anî ziman ku di 13 salên deshilatiya AKP'ê de her dem hewlidane jin û ciwanan ji derve bihêlin û wiha berdewam kir: "Di polîtîkaya şerê tayîbet de her dem xwestine kesîmek bê kok û bê bertek avabikin. Bi qirkirina fîzîkî hema her rojê jinekê qetildikin. Ser tevahiya civakê û bi tayîbetî jî ser jin û ciwanan polîtîkaya 'yan hunê weke me bin yan jî hunê tine bibin' disepîne."

'Divê di pêvajoyek wiha de jin û ciwan rol bigirin'

Viyan ji bo pêvajoya bi hilbijartinên 7'ê Hezîranê re hatî despêkirin bang li jin û ciwanan kir û got: "Ev pêvajo ji bo li hember polîtîkaya AKP'ê ya tinekirina jin û ciwanan serketin û di 7'ê Hezîranê de di sindoqande binaxkirina wan giringe. Ji ber wê jî dê pêvajoyek ya serketina xweseriya demokratîk li hember dewleta netew be."

'Danezan di aliyê tekişîna azadiya jinan de giringe'

Viyan balişand ser danezana partiyê û wiha axiftina xwe berdewam kir: "Gelek biêşe ku di roja me de hîna jin weke mal li bazaran tên firotin û her roj bi hovane tên qetilkirin. Danezanek wiha berfireh van pirsgirêkan hemûyan bixe nava xwe di ti partiyên pergalê de nîne. Li hemberî wê di danezana HDP'ê û danezana jinan de xalên giring yên girêdayî tekoşîna azadiya jinan cîh girtine. HDP ya ku bi 268 namzetên jin diçe hilbijartinê pirojeya Rêbertiya me ya hevserokatiyê baş nîşan da ku hevsengiya her du cinsan ne pêşkêşkirineke mafek xwezayiye. Her çendî ku pergalê xwest li pêşiyê astengiyan derxîne jî lê bi serneket."

Projeya Wezareta Jinan

Viyan projeya HDP'ê ya ji bo pirsgirêka azadiya jinan giring dît û wiha got: "Danezana jinan giringiyê dide her qadên jiyanê bi estetîk û rengê jinê pêşdebirinê. Di pêvajoya AKP'ê de bi navê 'namusê' qirkirinên jinan, tacîz, tecawîz zêdebûn û jin weke meta zêdetir xebitandin. Ev pirojeya HDP'ê bersiva wê polîtîkayêye."

'Li her derê ciwan dibin hedefa êrîşan'

Viyan bilêv kir ku li her derê ciwan dibin hedefa êrîşan û wiha domand: "Pergal dixwaze bi madeyên hişber, fuhuş, dejerasyon, bişaftin, ajankirin û wekedinê ciwanan kolebike. Ciwanên di dibistanên wan de jî dixwînin rastî pirsgirêkan tên. Di zanîngehan de jî ji xwendin û zanînê zêdetir bûye mijara bazarê. Yên perê wan nebin nikarin bixwînin."

Viyan diyar kir ku piştî xwendina zanîngehê ciwan bê kar dimînin, li Tirkiyê 400 hezar ciwan bê karin, partiyên kilasikên pergalê yên siyasî jî di aliyê ideolojîk de bi navê spor, seks û sanat ser ciwanan şerekê didin meşandin.

'Tenê rê HDP ye'

Viyan destnîşan kir ku beşa danezana HDP'ê ya ji bo ciwanan bersiva li hember pergalê ye û wiha berdewam kir: "Li gorî danezanê vîna ciwanan bingeh tê girtin, mafê gotinê yê wan heye. Mafê perwerde-kar-jiyanê yê wan tê nasîn û polîtîkaya hewla ji bo çareseriya pirsgirêkên ciwanan heye. Divê ev weke gavek giring bê dîtin. Ciwan ya nû guherîn û veguherînan pêşdixe. Pergala ku ser ciwanan polîtîkayê pêşbixe nûbûn û girtiyê jî bingeh digire. Di vê wateyê de di çarçova danezanê de li hember hemû saziyên tindiyê ser ciwanan dikin yên (YOK, dewlet, polîs û wekedinê) em dikarin bi henekên rêveberiya xweser polîtîkayek ya tevgera ciwanan pêşde bibin."

'Divê bersiva pêwîst ser sindoqan bê dayîna AKP'ê'

AKP dixwaze di pêvajoyek wiha de qawosan derxe û ewlehiya hilbijartinê bixe zoriyê. Viyan di dawiyê de bang li jin û ciwanan kir û got: "Bi qasî karanîna dengê xwe ewqas jî peyîwira parastina sindoqan dikeve ser milê jin û ciwanan. Parastin û bi karanîna her dengekê di rêya jiyana azad de gaveke.Divê em li hember tehdîdên AKP'ê bi parastina rewa li deng û vîna xwe xwedî derkevin. Divê li hember hileyên AKP'ê di asta herî bilind de tedbîr bên girtin. Du kesimên giring yên ji aliyê dewletê ve tên bê vînkirin jin û ciwanin. Divê jin û ciwan tayîbetî jî jinên ciwan di 7'ê Hezîranê de bersiva pêwîst bidin AKP'ê. Ji ber wê jî divê bi giyana seferberiyê di eniya HDP'ê de xebatên hilbijartinê bên pêşxistin. Di sibeya 8'ê Hezîranê de tenê rêya rojek nû ji jin û ciwanan re hilatinê eve."


(zt)