ژنها

ناوەندی هەواڵ - كەمپینی نێودەوڵەتی مافی مرۆڤ لە ئێران راپۆرتێك لەسەر دۆخی نالەباری ژنان لە زیندانی ئەوین لەتاران بڵاودەكاتەوە، راپۆرتەكە ئاشكرادەکات لە ساڵی ٢٠٠٥ەوە تا ئێستا رێگا بە هیچ ناوەند و رێكخراوێكی چاودێری نەتەوەیەكگرتووەكان نەدراوە سەردانی زیندانی ئەوین بكەن.

بەپێی راپۆرتە كە بە ناوی "ژنان لە ناو زیندان" بڵاو بۆتەوە، ژنان لە بەندیخانەی ژنانی زیندانی ئەوین دا لە دۆخێكی نالەباردا ژیان بەسەردەبەن و لە چاودێری پزشكی بێبەشن، هەروەها بۆشیان نییە منداڵەكانیان ببینن و ناتوانن پەیوەندی تەلەفۆنی لەگەڵ بنەماڵەكانیان بكەن.

هەر بەگوێرەی ئەو ڕاپۆرتە، دۆخی بەندی ژنانی زیندانی ئەوین لە دژی یاسانامەی رێكخراوی زیندانەكانە و ئێران لە زیندانی ئەوین پابەندییە نێودەوڵەتییەكانی خۆی پێشێل دەكات.

لەوبارەیەوە هادی قایمی، بەڕێوبەری كەمپینەكە دەڵێت:"زۆربەی ئەم ژنانە بەهۆی دەربڕینی بیروڕاكانیانەوە دەسگیركراون و بە پێی یاسا نەدەبوو دەسگیربكرێن".

قایمی ئاماژەی بەوەشداوە:"زۆربەی ئەو ژنانە بەهۆی نەبوونی چاودێری پزشكییەوە لەدۆخێكی نالەباری تەندروستیدا ژیان بەسەر دەبەن".

راپۆرتە ئاشكرای دەكات، بەشی خواردنی ئەم زیندانیانە هیچ كام لە پێداویستییەكانی جەستە دابین ناكات و ئەو ژنانەی تووشی بەدخۆراكی كردووە، جگەلەوەی نەبوونی تەلەفۆن و هەروەها گەرمكەرەوە لە وەرزی سەرمادا یەكێكی تر لە گرفتەكانی بەندی ژنانی زیندانی ئەوینی تارانە.

هەروەها پشكنینی جەستەی زیندانیانی ژن لەلایەن پاسەوانانی زیندانەوە نمونەیەكە لە هەڵسوكەوتی نامرۆڤانەیان لەگەڵ زیندانیانی ژن.

زیندانیانی بەندی ژنانی ئەوین دەڵێن:"تا ئێستا چەندین جار راپۆرتی دۆخی نالەباری ئەم زیندانەیان بۆ دەزگای دادوەری ئێران ناردووە، بەڵام هیچ وەڵامێكیان وەرنەگرتۆتەوە".

كەمپینی نێودەوڵەتی مافی مرۆڤ داوای لە دەوڵەتی ئێران كردووە كە پابەندییە نێودەوڵەتییەكانی خۆی چیتر پێشێل نەكات و بە زوترین كات ئاسانكاری پزشكی بۆ زیندانیان بكات.

زانیارییەکان ئەوە ئاشکرادەکەن لەساڵی ٢٠٠٥ەوە تا ئێستا رێگا بە هیچ كام لە ناوەند و رێكخراوەكانی چاودێری نەتەوەیەكگرتووەكان نەدراوە سەردانی زیندانی ئەوین بكەن کە لەئێستادا لانی كەم ٢٥ كەس لە بەندی ژنانی زیندانی ئەویندا ژیان بەسەر دەبەن و زیندانییەكانی تر بۆ زیندانی شارەكانی رەجایی و قەرچەك گوێزراونەتەوە.

(ش ب)